Nền tảng AMD AM5 đã ra mắt từ năm 2022 và tôi thực sự rất khuyến khích nó nếu bạn đang có ý định xây dựng một bộ PC mới vào năm 2025. Tuy nhiên, cá nhân tôi hiện vẫn đang sử dụng bo mạch chủ AM4 với bộ xử lý Ryzen 7 5800X3D và tôi cảm thấy chưa sẵn sàng để nâng cấp ngay lúc này. Chắc chắn, việc chuyển sang một nền tảng mới với CPU nhanh hơn sẽ cải thiện hiệu suất chơi game của tôi, nhưng những cải thiện về tốc độ khung hình (FPS) hiện tại chưa đủ lớn để xứng đáng với khoản tiền mà tôi phải chi ra.
Bạn có thể cho rằng tôi đang “bỏ lỡ” một số khía cạnh, chẳng hạn như bộ nhớ DDR5 tốc độ cao hơn hay ổ cứng SSD PCIe 5.0, nhưng tôi chưa vội trải nghiệm những lợi ích đó. Đối với những người dùng hiện tại đang sử dụng nền tảng AM4, AM5 có vẻ như là một khoản đầu tư tốn kém chỉ để đổi lấy những cải tiến không quá đột phá. Ngay cả khi bạn đang dùng một bộ xử lý cũ hơn như Ryzen 7 3700X, bạn hoàn toàn có thể chỉ cần chi khoảng 250 USD để sở hữu Ryzen 7 5700X3D và nhận được sự cải thiện hiệu năng đáng kể. Vì vậy, hãy để tôi giải thích chi tiết hơn lý do tại sao tôi vẫn quyết định gắn bó với AM4 trong tương lai gần.
Các chip X3D của AM4 vẫn mang lại hiệu năng tuyệt vời
Ryzen 7 5800X3D của tôi không gây “nghẽn cổ chai” cho RTX 4090 ở độ phân giải cao
Nhiều người thường quá lo lắng về vấn đề nghẽn cổ chai CPU, nhưng nếu bạn chủ yếu chơi game ở các độ phân giải cao như 1440p và 4K, một bộ xử lý đủ nhanh là hoàn toàn đáp ứng được. Ví dụ, ban đầu tôi xây dựng PC của mình với Ryzen 9 5900X và RTX 3090. Khi nâng cấp lên RTX 4090 vào năm 2022, tôi nhận thấy CPU của mình bị nghẽn cổ chai GPU trong nhiều tựa game ở độ phân giải 1440p. Vì vậy, tôi đã nâng cấp lên Ryzen 7 5800X3D, và sự thay đổi này mang lại một cải thiện hiệu năng đáng kể. Mặc dù CPU mới có ít nhân hơn, nhưng mức độ sử dụng GPU trong game đã tăng lên, một dấu hiệu cho thấy vấn đề nghẽn cổ chai CPU không còn nữa.
Bộ vi xử lý AMD Ryzen 7 5800X3D được trình bày
AMD có thể đã ngừng sản xuất 5800X3D, nhưng bạn vẫn có thể mua 5700X3D chỉ với khoảng 250 USD. Chip này mang lại những cải thiện hiệu năng tương tự nếu bạn đang nâng cấp từ một bộ xử lý non-X3D. Đối với tôi, đây là khoản tiền đầu tư xứng đáng, khác hẳn với việc chi gần 1000 USD cho một bộ CPU, bo mạch chủ và RAM hoàn toàn mới. Chắc chắn, bạn sẽ có được FPS cao hơn nữa với 7800X3D hoặc 9800X3D trên AM5, nhưng giá trị đáng kinh ngạc mà bạn nhận được khi chỉ cần nâng cấp lên những chip X3D nhanh nhất trên nền tảng AM4 thật khó có thể bỏ qua. Trừ khi bạn chơi game ở độ phân giải 1080p, những bộ xử lý này sẽ không gây nghẽn cổ chai đáng kể cho cả những card đồ họa nhanh nhất hiện có, chẳng hạn như RTX 5090.
DDR5 không mang lại lợi ích đáng kể
Ở độ phân giải cao, tốc độ RAM không tạo ra sự khác biệt đáng chú ý
Một trong những lợi ích lớn nhất khi nâng cấp lên nền tảng AM5 là hỗ trợ RAM DDR5. Tuy nhiên, xét việc tôi chủ yếu chơi game ở độ phân giải 1440p và 4K, tôi không nghĩ rằng RAM tốc độ cao hơn sẽ tạo ra nhiều khác biệt. Lý do là ở các độ phân giải cao hơn, game chủ yếu phụ thuộc vào GPU hơn là CPU. Đúng là một bộ RAM DDR5 vẫn có thể cải thiện FPS của tôi thêm khoảng 3-5%, nhưng con số này có lẽ không đáng chú ý trong hầu hết các tình huống. Quan trọng hơn, tốc độ RAM ít ảnh hưởng hơn đối với các chip X3D vì chúng có bộ nhớ đệm L3 Cache lớn để lưu trữ nhiều dữ liệu hơn mà CPU cần xử lý.
Vì vậy, miễn là bạn đang sở hữu một bộ RAM DDR4 đủ nhanh, ví dụ như DDR4-3600MHz, kết hợp với một chip X3D như 5700X3D hoặc 5800X3D, bạn sẽ không nhận được nhiều lợi ích từ việc nâng cấp lên DDR5, đặc biệt nếu bạn chỉ chơi game ở độ phân giải cao. Tại sao phải chi gần 1000 USD chỉ để đổi lấy cải thiện 5% tốc độ khung hình? Tôi thà chờ đợi cho đến khi công nghệ DDR5 thực sự trưởng thành và các CPU nhanh hơn mang lại sự nhảy vọt về hiệu năng giữa các thế hệ trước khi quyết định chi tiền cho một trong những bo mạch chủ AM5 tốt nhất.
CPU AM5 cần tản nhiệt mạnh mẽ hơn
Chúng hoạt động ở nhiệt độ cao hơn so với các thế hệ AM4
Không phải là bí mật khi các CPU AM5 – như 7800X3D và 9950X – chạy nóng hơn so với các bộ xử lý AM4 tương đương. Điều này chủ yếu là do các CPU mới này có mật độ nhân cao hơn, TDP (Công suất thiết kế nhiệt) cao hơn và nắp IHS (Bộ tản nhiệt tích hợp) dày hơn khiến việc truyền nhiệt kém hiệu quả hơn. Tôi vẫn đang sử dụng chiếc tản nhiệt AIO 360mm giá rẻ mà tôi mua cùng với 5900X vào năm 2020. Nó hoạt động tốt và giữ cho 5800X3D của tôi mát mẻ mà không gặp vấn đề gì, chủ yếu là vì con chip này có cùng TDP 105W.
Tuy nhiên, các CPU AMD mới nhất, chẳng hạn như Ryzen 7 9800X3D và Ryzen 9 9950X3D, có TDP lần lượt là 120W và 170W. Điều này có nghĩa là tôi sẽ cần phải thay thế chiếc AIO cũ kỹ của mình bằng một bộ tản nhiệt mạnh mẽ hơn với bộ radiator dày hơn, chẳng hạn như Arctic Liquid Freezer III 360 hoặc 420. Đây lại là thêm 120-150 USD chi phí, cộng vào khoản tiền mà tôi phải bỏ ra cho bo mạch chủ, bộ nhớ RAM và bộ xử lý mới. Tôi sẽ không ngần ngại đầu tư nếu nhận lại được hiệu năng tăng vọt, nhưng hiện tại thì không hẳn như vậy, ít nhất là đối với nhu cầu sử dụng của tôi.
Góc nhìn của CPU AMD Ryzen 9 7950X được lắp trên bo mạch chủ
Nền tảng AM4 vẫn hoàn toàn đủ dùng cho nhu cầu của tôi
Việc tiếp tục sử dụng AM4 không có nghĩa là tôi đang bỏ lỡ những tính năng tiên tiến nhất. Cuối cùng, điều quan trọng là nhận được sự cải thiện hiệu năng đáng kể so với số tiền bỏ ra. Đối với một người thường chơi game ở độ phân giải 1440p và 4K, những cải tiến từ việc có bo mạch chủ hỗ trợ DDR5 và bộ xử lý X3D nhanh hơn có vẻ là rất nhỏ. Khi CPU AM4 hiện tại của tôi vẫn chưa thực sự gây nghẽn cổ chai cho hệ thống, tôi không thấy có lý do gì để vội vàng chi gần 1000 USD cho việc nâng cấp lên AM5, trong khi nó chỉ giúp tăng tốc độ khung hình lên khoảng 10%. Có lẽ khi Nvidia ra mắt thế hệ card đồ họa kế nhiệm RTX 5090 sau vài năm nữa, 5800X3D mới có thể trở thành yếu tố giới hạn ngay cả ở độ phân giải cao. Đó là lúc tôi sẽ cân nhắc “cắn răng” và nâng cấp lên AM5.
Tài liệu tham khảo: