Chiếc laptop cũ của tôi vẫn hoạt động tốt, nên việc thay thế nó chỉ vì thiếu card đồ họa rời (GPU) cảm thấy thật lãng phí. Tôi luôn biết rằng các giải pháp eGPU (external GPU – card đồ họa rời gắn ngoài) tự làm tồn tại, nhưng tôi đã tránh chúng vì nghĩ rằng việc tự xây dựng quá phức tạp – tôi đã nhầm. Bài viết này sẽ chia sẻ kinh nghiệm của tôi về cách tự lắp đặt eGPU cho laptop, mang lại hiệu năng đồ họa vượt trội mà không cần mua một chiếc máy mới tốn kém.
Tại Sao Tôi Quyết Định Tự Xây Dựng eGPU?
Quyết định tự xây dựng eGPU xuất phát từ lý do thực tế. Chiếc Lenovo X1 Carbon của tôi hoạt động rất tốt cho các tác vụ viết lách, duyệt web và hầu hết công việc văn phòng. Tuy nhiên, ngay khi tôi cố gắng chơi các tựa game nặng hơn các trò indie cơ bản, hoặc khi cần chỉnh sửa video chất lượng QHD, những hạn chế về hiệu năng đồ họa bắt đầu lộ rõ.
Tôi đã cân nhắc mua một chiếc laptop gaming, nhưng điều đó giống như việc bỏ tiền vào một vấn đề không cần đến giải pháp đắt đỏ như vậy. Hơn nữa, nhiều laptop gaming thường nặng nề, thời lượng pin ngắn, và tôi yêu thích sự di động của chiếc laptop hiện tại. X1 Carbon của tôi vừa vặn hoàn hảo trong túi, luôn chạy êm ái và cho thời lượng pin dùng cả ngày.
Giải pháp eGPU tự làm mang lại sự dung hòa hoàn hảo. Tôi có được hiệu năng đồ họa gần như máy tính để bàn khi cần, nhưng vẫn có thể mang laptop đến quán cà phê mà không phải vác theo một chiếc máy gaming cồng kềnh. Hơn nữa, việc tự xây dựng hệ thống của riêng mình tốn ít chi phí hơn đáng kể so với việc mua một bộ vỏ eGPU dựng sẵn từ các nhà sản xuất lớn.
Điểm mấu chốt là khi tôi nhận ra mình đã tốn bao nhiêu thời gian để quản lý nhiều thiết bị. Trước khi có dock eGPU, tôi phải cắm bốn hoặc năm loại cáp khác nhau mỗi khi ngồi vào bàn làm việc. Giờ đây, tôi chỉ cần cắm một sợi cáp Thunderbolt 4 và mọi thứ đều hoạt động. Dock xử lý việc kết nối màn hình, sạc laptop và cung cấp tất cả các cổng cần thiết cho các thiết bị ngoại vi của tôi.
Hướng Dẫn Từng Bước Xây Dựng eGPU Của Riêng Bạn
Có một vài điều bạn cần biết về eGPU trước khi bắt đầu tự lắp ráp. Tuy nhiên, nếu bạn chủ yếu tìm kiếm sự linh hoạt như tôi, việc tự build eGPU có thể là giải pháp tốt nhất.
Những Thành Phần Cần Thiết Để Tự Build eGPU
Các thành phần thiết yếu để lắp đặt eGPU tại nhà, bao gồm card đồ họa, bộ nguồn và dock Thunderbolt
Việc tự xây dựng một eGPU chỉ yêu cầu một vài thành phần chính:
- Card đồ họa (GPU): Tôi chọn một chiếc RTX 2070 vì tôi đã có sẵn, nhưng bất kỳ card đồ họa để bàn nào cũng sẽ hoạt động, tùy thuộc vào nhu cầu hiệu năng và ngân sách của bạn.
- Bộ nguồn (PSU): Tôi đã sử dụng PSU Seasonic Focus 500W ITX, đủ sức cung cấp điện cho hầu hết các card đồ họa. Bạn có thể sử dụng bất kỳ bộ nguồn nào bạn có. Hầu hết các dock eGPU hiện nay đều cung cấp các giá đỡ có thể chứa hầu hết các PSU tiêu chuẩn.
- Dock eGPU: Tôi đang sử dụng Dock GPU Thunderbolt TH3P4 với tùy chọn cung cấp nguồn 85W, đóng vai trò là nền tảng. Trừ khi laptop của bạn có cổng OCulink, việc sở hữu một dock eGPU Thunderbolt sẽ là lựa chọn tiện lợi nhất.
- Cáp Thunderbolt: Thường đi kèm với dock, cáp này xử lý cả truyền dữ liệu và cấp nguồn. Nếu bạn định tự mua, hãy nhớ rằng cáp USB-C và Thunderbolt không phải lúc nào cũng giống nhau. Hãy kiểm tra kỹ thông số cáp.
- Phần mềm Thunderbolt Control Center: Có sẵn từ Microsoft Store để quản lý kết nối.
- Driver GPU: Tải driver mới nhất từ NVIDIA hoặc AMD, tùy thuộc vào card đồ họa của bạn.
Tổng chi phí cho hệ thống của tôi sẽ rơi vào khoảng 430 USD (bao gồm GPU và PSU), thấp hơn đáng kể so với việc mua một bộ vỏ eGPU dựng sẵn và một card đồ họa. Hầu hết các giải pháp eGPU thương mại có giá khởi điểm từ 300 USD chỉ cho bộ vỏ, chưa kể card đồ họa. Tất nhiên, nếu bạn đã có sẵn GPU và PSU dự phòng, bạn sẽ chỉ phải trả tiền cho dock, khoảng 120 USD. Bạn cũng có thể tìm thấy các dock rẻ hơn, nhưng tôi chọn dock TH3P4 vì nó bao gồm tính năng cấp nguồn tích hợp và hỗ trợ kết nối daisy-chaining các thiết bị Thunderbolt bổ sung.
Cách Lắp Ráp Và Cấu Hình eGPU Đơn Giản
Việc thiết lập eGPU có vẻ khó khăn, nhưng bạn sẽ thấy nó đơn giản hơn nhiều so với những gì bạn nghĩ. Bạn sẽ không cần phải mày mò với phần mềm phức tạp hay các cài đặt ẩn. Chỉ cần lắp ráp các bộ phận, cài đặt driver và bạn sẽ sẵn sàng sử dụng.
Bắt đầu bằng cách chuẩn bị dock eGPU của bạn. Gắn giá đỡ, nơi sẽ giữ cố định cả card đồ họa và bộ nguồn của bạn. Khung đỡ này đảm bảo mọi thứ không bị lỏng lẻo khi eGPU hoạt động.
Gắn giá đỡ và khung bảo vệ vào dock eGPU TH3P4, chuẩn bị cho việc lắp đặt card đồ họa và bộ nguồn
Sau khi đã gắn giá đỡ, hãy cố định bộ nguồn. Tốt nhất nên đặt PSU sao cho quạt hướng ra ngoài, đảm bảo GPU của bạn không cản trở luồng khí khi eGPU được lắp ráp hoàn chỉnh.
Bây giờ, hãy lấy card đồ họa của bạn và nhẹ nhàng trượt nó vào khe cắm PCIe trên dock. Khi đã thẳng hàng và được đặt chắc chắn, hãy cố định nó vào giá đỡ bằng một con ốc để giữ cho nó vững chắc.
Cố định card đồ họa RTX và bộ nguồn ITX lên giá đỡ của dock eGPU, đảm bảo sự chắc chắn và luồng khí
Bước tiếp theo là cắm tất cả các cáp nguồn của bạn. Nối cáp 24-pin (cho bo mạch chủ) vào dock, thêm cáp 4+4-pin (cho CPU) để sạc thiết bị ngoại vi, sau đó gắn cả hai đầu nối 8-pin và 6+2 PCIe vào chính GPU. Hãy kiểm tra kỹ để đảm bảo mọi kết nối đều chắc chắn.
Kết nối các cáp nguồn từ bộ nguồn vào dock eGPU (24-pin) và card đồ họa (8-pin, 6+2-pin PCIe) để cấp điện
Khi phần cứng đã được lắp đặt, hãy chuyển sang laptop của bạn. Tải xuống và cài đặt Thunderbolt Control Center từ Microsoft Store. Ứng dụng này giúp máy tính của bạn nhận diện và quản lý tất cả các thiết bị Thunderbolt, giúp việc kết nối eGPU trở nên dễ dàng.
Bây giờ, hãy dùng cáp Thunderbolt và kết nối eGPU với laptop của bạn. Đảm bảo rằng bạn cắm cáp vào cổng Thunderbolt của laptop (cổng có biểu tượng Thunderbolt) chứ không phải cổng USB-C thông thường. Một eGPU yêu cầu giao thức Thunderbolt, vốn không có ở tất cả các cáp sử dụng giao diện USB-C.
Mở Thunderbolt Control Center. eGPU mới của bạn sẽ hiển thị gần như ngay lập tức. Nếu nó không tự động kết nối, bạn có thể nhấp vào Connect và đặt tùy chọn thành Always connect. Bằng cách đó, bạn sẽ không phải phê duyệt kết nối mỗi khi bạn cắm dock.
Cài đặt eGPU luôn kết nối tự động trong ứng dụng Thunderbolt Control Center để trải nghiệm plug-and-play
Tiếp theo, truy cập trang web của NVIDIA hoặc AMD để tải xuống driver mới nhất cho card đồ họa của bạn. Cài đặt chúng, và tìm biểu tượng bảng điều khiển GPU xuất hiện trong khay hệ thống của bạn. Nếu bạn thấy nó, mọi thứ đã sẵn sàng. Tất nhiên, bạn cũng có thể cài đặt GPU-Z để kiểm tra xem mọi thứ có đang hoạt động với eGPU hay không.
Kiểm tra thông tin và trạng thái hoạt động của card đồ họa rời eGPU bằng phần mềm GPU-Z
Để có kết quả tốt nhất, hãy kết nối màn hình ngoài của bạn trực tiếp vào các cổng xuất video của eGPU. Điều này đảm bảo rằng tất cả các tác vụ nặng được thực hiện bởi GPU để bàn của bạn thay vì card đồ họa tích hợp của laptop. Bạn sẽ thấy hiệu suất tăng đáng kể trong các ứng dụng sáng tạo đòi hỏi cao và khi sử dụng màn hình độ phân giải cao.
Bạn có thể mong đợi toàn bộ quá trình mất khoảng hai mươi đến ba mươi phút, phần lớn thời gian đến từ việc lắp ráp phần cứng. Phần mềm thì nhanh chóng và tự động. Sau khi driver của bạn cài đặt xong, bạn đã sẵn sàng tận hưởng hệ thống nâng cấp của mình.
Dock eGPU Không Chỉ Mang Lại Hiệu Năng Chơi Game
Dock eGPU đã lắp ráp hoàn chỉnh với các thiết bị ngoại vi như bàn phím, chuột và màn hình ngoài được kết nối
Ngoài việc tăng hiệu năng đồ họa rõ rệt, dock eGPU của tôi đã thay đổi cách tôi làm việc tại bàn. Tính năng cấp nguồn 85W có nghĩa là laptop của tôi được sạc khi kết nối, vì vậy tôi không bao giờ phải lo lắng về thời lượng pin trong các buổi chơi game kéo dài hoặc các dự án công việc chuyên sâu.
Dock hoạt động tốt với các thiết bị gaming cầm tay và máy tính mini hỗ trợ Thunderbolt. Khi một người bạn đến chơi, họ có thể mang theo laptop hoặc thiết bị chơi game cầm tay của họ; tôi để họ sử dụng eGPU, và tôi dùng PC để bàn của mình. Bằng cách này, cả hai chúng tôi đều có thể chơi các trò chơi co-op cùng nhau.
Khả năng mở rộng cổng kết nối dễ dàng giúp dock eGPU trở thành một trong những docking station tốt nhất hiện nay. Dock eGPU của tôi bao gồm nhiều cổng USB, mà tôi dùng cho bàn phím, chuột và các thiết bị ngoại vi khác. Trước đây, tôi liên tục hết cổng trên laptop và phải sử dụng một hub USB riêng. Giờ đây, chỉ cần một cáp Thunderbolt là đủ cho laptop của tôi.
Nhìn chung, hệ thống này thực sự mang lại cảm giác “plug-and-play” nhờ ứng dụng Thunderbolt Control Center. Khi tôi đến bàn làm việc, tôi cắm một sợi cáp và, trong vòng vài giây, tôi có quyền truy cập vào một card đồ họa chuyên dụng, một màn hình lớn hơn và tất cả các thiết bị ngoại vi của mình. Khi cần rời đi, tôi ngắt kết nối an toàn qua phần mềm và mang theo laptop.
Tự xây dựng eGPU là một trong những dự án công nghệ DIY thỏa mãn nhất mà tôi từng hoàn thành. Nó đã giải quyết các vấn đề về hiệu năng đồ họa của tôi mà không buộc tôi phải hy sinh tính di động hoặc chi một khoản tiền lớn để mua một chiếc laptop mới. Hệ thống này mang lại cho tôi sự linh hoạt để xử lý các tác vụ đồ họa chuyên sâu khi cần và vẫn giữ được khả năng di động khi tôi di chuyển.