Các trình duyệt máy tính phổ biến như Mozilla Firefox hay Google Chrome sẽ trở nên vô dụng khi bạn gặp phải kết nối internet cực kỳ kém. Trong những trường hợp này, các trình duyệt dựa trên văn bản như w3m, dù không mấy hấp dẫn về mặt hình ảnh, lại là lựa chọn tốt nhất, gợi nhớ về thời internet dial-up chậm chạp.
w3m là gì?
w3m là một trình duyệt web miễn phí và mã nguồn mở, cho phép người dùng lướt web từ cửa sổ giả lập terminal (terminal emulator). Giống như các trình duyệt dựa trên văn bản khác, w3m hiển thị trang web dưới dạng văn bản thuần túy mà không có kiểu dáng (CSS) hay tập lệnh (JavaScript). Tuy nhiên, nó nổi bật hơn nhờ khả năng hỗ trợ bảng, cookie, khung, hình ảnh nội tuyến và xác thực người dùng.
Bằng cách bỏ qua CSS và JavaScript, w3m có thể tải các trang nhanh hơn nhiều so với các trình duyệt web đồ họa, làm cho nó trở nên lý tưởng cho các kết nối băng thông thấp. Nó còn cung cấp tính năng duyệt tab và các tùy chọn tùy chỉnh chuyên sâu.
Ngoài việc là lựa chọn tối ưu cho kết nối mạng kém, trình duyệt w3m còn hoàn hảo cho các nhà phát triển muốn giữ toàn bộ quy trình làm việc của mình trong terminal, hoặc những người sử dụng các phần cứng kém mạnh mẽ hơn như Raspberry Pi để lướt internet.
Dự án w3m gốc được khởi xướng vào năm 1995 như một giải pháp thay thế Netscape nhẹ và tải nhanh. Mặc dù nhà phát triển ban đầu đã ngừng duy trì, nhưng Tatsuya Kinoshita vẫn tiếp tục duy trì một phiên bản fork của dự án gốc. Tên gọi “w3m” là viết tắt của “WWW-wo-miru”, có nghĩa là “để xem WWW”.
Bên cạnh vai trò là một trình duyệt internet, w3m còn hoạt động như một công cụ pager trên Linux để duyệt các tài liệu cục bộ trên máy tính của bạn.
Hướng dẫn cài đặt w3m trên Windows và Linux
w3m rất dễ cài đặt và không chiếm nhiều dung lượng lưu trữ (chỉ khoảng 3MB). Nó tương thích với Linux, Windows (thông qua Cygwin) và macOS (thông qua Homebrew).
Cài đặt trên Windows
Để sử dụng w3m trên Windows, bạn phải cài đặt giả lập Cygwin trước. Cygwin là một môi trường giống Unix miễn phí, mã nguồn mở và giao diện terminal cho Microsoft Windows.
Để cài đặt Cygwin và w3m, hãy làm theo các bước sau:
Giao diện cài đặt Cygwin trên Windows, bước chọn phương thức cài đặt từ Internet.
Cửa sổ lựa chọn gói cài đặt Cygwin hiển thị tùy chọn w3m đã được chọn để cài đặt.
Màn hình hoàn tất thiết lập Cygwin, tùy chọn tạo biểu tượng desktop và Start Menu.
- Tải xuống trình cài đặt Cygwin. Chạy trình cài đặt và chọn tùy chọn Install from Internet. Để các tùy chọn khác ở chế độ mặc định.
- Trong cửa sổ Select Packages, sử dụng hộp tìm kiếm để tìm gói w3m. Trong cột New, chọn phiên bản mới nhất bằng cách nhấp vào biểu tượng mũi tên xổ xuống. Nhấp vào Next để tiếp tục cài đặt. Sau khi cài đặt, bạn có thể thêm biểu tượng ra màn hình desktop và Start Menu.
- Khi quá trình cài đặt hoàn tất, mở terminal Cygwin và nhập w3m để kiểm tra xem trình duyệt đã được cài đặt chưa.
Cửa sổ Terminal Cygwin hiển thị lệnh w3m đã được chạy thành công.
Cài đặt trên Linux
w3m được cài đặt sẵn trên một số bản phân phối Linux, nhưng bạn cũng có thể cài đặt nó qua apt install. Để cài đặt w3m trên Linux, hãy mở terminal và nhập:
sudo apt-get install w3m
Quá trình cài đặt trình duyệt w3m trên hệ điều hành Ubuntu Linux thông qua lệnh apt install.
Nhập mật khẩu của bạn nếu được yêu cầu và gõ Y để tiếp tục. Quá trình cài đặt sẽ không mất nhiều thời gian. Giờ đây, bạn đã có thể duyệt web bằng trình duyệt w3m.
Hướng dẫn sử dụng w3m hiệu quả
Để mở Google.com bằng trình duyệt w3m, hãy nhập lệnh sau vào terminal:
w3m google.comw3m sau đó sẽ mở một phiên bản cơ bản của giao diện trang web Google với văn bản và các liên kết có thể nhấp. Bạn có thể sử dụng bàn phím hoặc chuột để điều hướng trên w3m. Googler là một công cụ dựa trên terminal khác cho phép bạn chạy tìm kiếm Google từ terminal Linux của mình.
Giao diện Google.com hiển thị ở dạng văn bản trên trình duyệt w3m trong terminal.
Nhấn Tab và Shift + Tab cho phép bạn di chuyển giữa các liên kết có thể nhấp, nút và hộp văn bản trên trang. Bạn cũng có thể sử dụng con trỏ để chọn các yếu tố trên trang web. Nhấn Enter để mở một liên kết hoặc nhập văn bản vào hộp văn bản được đánh dấu.
Khi tôi nhập makeuseof.com vào hộp văn bản và nhấp vào nút Google Search bên cạnh (nhấn Tab, sau đó Enter), trang kết quả tìm kiếm Google hiển thị dưới dạng văn bản thuần túy trông khá lạ lẫm và hơi khó hiểu lúc đầu. Tuy nhiên, nó không quá phức tạp khi bạn đã quen. Các đoạn trích văn bản từ trang web có màu trắng, trong khi các liên kết mặc định có màu xanh lam. Ở cuối cửa sổ, có một nút “Back”.
Kết quả tìm kiếm Google hiển thị dưới dạng văn bản thuần túy trong trình duyệt w3m.
w3m cung cấp hai chế độ hiển thị: màu và đơn sắc. Chế độ màu được bật theo mặc định, và bạn có thể chuyển sang giao diện đơn sắc trong các tùy chọn. Nhấn O để mở Option Setting Panel, một danh sách dài các tùy chọn mà bạn có thể thay đổi để tùy chỉnh trải nghiệm w3m của mình.
Bảng cài đặt tùy chọn (Option Setting Panel) của trình duyệt w3m với nhiều lựa chọn tùy chỉnh.
Hầu hết các tùy chọn điều hướng đều có sẵn bằng cách nhấp chuột phải. Bạn có thể tìm các lệnh phím w3m khác bằng H (Shift + H). Khi hoàn tất, sử dụng Shift + Q hoặc Ctrl + Z để thoát chương trình.
Trang trợ giúp của w3m hiển thị các phím tắt và lệnh điều hướng trong terminal.
Các lựa chọn thay thế trình duyệt văn bản w3m
w3m không phải là trình duyệt dựa trên văn bản duy nhất hiện có. Có một số lựa chọn thay thế khác như Lynx và Elinks. Ra mắt vào năm 1992, Lynx là trình duyệt lâu đời nhất vẫn được duy trì và có nhiều tài liệu hơn đáng kể so với w3m. Tuy nhiên, nó không cung cấp tính năng duyệt tab và không thể hiển thị hình ảnh mà không cần phần mềm bên ngoài. Elinks là một trình duyệt dựa trên văn bản mới hơn và hỗ trợ hầu hết các chức năng tương tự như w3m, nhưng nó có thể tải chậm hơn.
Trình duyệt w3m sẽ không phát trực tuyến video YouTube hay mở X (Twitter) hay nhiều trang web hiện đại khác. Vì vậy, nó không thể là sự thay thế hoàn toàn cho một trình duyệt desktop hiện đại với giao diện đồ họa. Tuy nhiên, nó hoạt động cực kỳ hiệu quả khi bạn muốn tra cứu tài liệu hoặc đọc một bài blog với kết nối mạng yếu.
Bạn đã từng sử dụng w3m hay các trình duyệt văn bản khác chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm và ý kiến của bạn về những công cụ độc đáo này trong phần bình luận bên dưới nhé!
