Qua mỗi kỷ nguyên và thế hệ game thủ, thể loại platformer luôn đứng ở vị trí tiên phong, định hình tuổi thơ, các thể loại game và cả những hệ máy console. Platformer 2D mang đến cảm giác điều khiển chặt chẽ và niềm vui “pixel-perfect” rất tự nhiên, nhưng khi chúng ta bước vào kỷ nguyên của đồ họa đa giác, không phải tựa game platformer nào cũng chuyển mình thành công. Các game platformer 3D, dù đầy tham vọng, hiếm khi đạt được sự chính xác hay mở rộng như platformer 2D và Metroidvania.
Một số game 3D platformer trở nên lỗi thời tệ hại, hoặc ngay từ đầu đã vụng về và hiếm khi kế thừa được sự chính xác trong cơ chế từ các game 2D. Lấy ví dụ như Enter the Dragonfly, hay thậm chí là game Ratatouille. Tìm một game platformer 3D làm tốt cả cơ chế điều khiển, góc nhìn camera và chuyển động mượt mà giống như “bắt được sét trong chai” vậy. Và những game làm được điều đó đúng đắn? Chúng xứng đáng có một vị trí vĩnh cửu trong đền thờ của ngành game. Danh sách dưới đây là những tựa game platformer 3D xuất sắc mà bạn không nên bỏ lỡ.
Hình ảnh game Ninja Gaiden 1988 trên màn hình, một game platformer kinh điển
It Takes Two: Đỉnh cao của platformer co-op
It Takes Two là một trong những tựa game co-op hiện đại hay nhất từng được tạo ra. Tôi đã chờ đợi nhiều năm để chơi It Takes Two. Không phải vì tôi không thể, mà vì tôi không muốn chơi một mình. Chỉ đến khi có thể chơi cùng người bạn đời của mình, đây là tựa game đầu tiên tôi mua. Và tôi không nói điều này một cách nhẹ nhàng – It Takes Two không chỉ là một trong những game co-op hay nhất mọi thời đại, mà còn là một trong những game platformer 3D hiện đại tuyệt vời nhất mà bạn có thể trải nghiệm.
Nhưng vượt ra ngoài cảm xúc, bản thân game là một “lớp học thầy” về platforming 3D. Game liên tục tự làm mới mình, đưa ra các cơ chế, môi trường và chủ đề mới liên tục. Cứ như thể game đang cố gắng vượt qua chính mình ở mỗi cấp độ, và điều đó hiệu quả một cách đẹp đẽ. Không bao giờ có khoảnh khắc nhàm chán, và không có cơ chế nào bị lạm dụng quá mức. Cơ chế điều khiển chặt chẽ, chuyển động mượt mà, sáng tạo đến mức phi lý và đầy cảm xúc một cách dễ dàng – biến game không chỉ thành một platformer 3D tuyệt vời mà còn là một lễ kỷ niệm khả năng kết nối của game.
Cảnh gameplay trong game co-op platformer It Takes Two
Ratchet & Clank: Rift Apart: Màn trình diễn sức mạnh PS5
Ratchet & Clank luôn nổi tiếng với những pha hành động hỗn loạn tốc độ cao, và Rift Apart là một loại game platformer 3D đặc biệt. Đây là tựa game đầu tiên trong series ra mắt trên PS5, và nó đã thể hiện những điểm mạnh nhất của mình. Game đẩy mọi thứ lên mức cao nhất nhưng vẫn đảm bảo bạn không bao giờ bị lạc lối. Đây là loại game dường như được thiết kế riêng để khoe sức mạnh phần cứng – và tuy nhiên, ẩn dưới tất cả những vết nứt chiều không gian hào nhoáng, công nghệ SSD kỳ diệu và hiệu ứng ray-tracing, nó vẫn là một game platformer 3D vững chắc, biết cách điều chỉnh nhịp độ hoàn hảo.
Tôi đã chơi Rift Apart khoảng hơn 4 tiếng – đúng bằng thời gian PS5 của tôi tải xuống The Last of Us Part II Remastered, nhưng tôi thực sự bị cuốn hút. Cơ chế chiến đấu mạnh mẽ, chuyển động mượt mà như bơ, còn phần platforming? Nó tinh tế, rộng rãi và được thiết kế thông minh. Bạn không bao giờ cảm thấy phải vật lộn với camera hay do dự khi nhảy. Rift Apart mang lại cảm giác về những gì thể loại platformer 3D luôn mong muốn trở thành – rộng lớn, đậm chất điện ảnh, đầy những món đồ chơi độc đáo, nhưng được xây dựng trên nền tảng các cơ chế platforming đã được tinh chỉnh. Nó giống như một món ăn “comfort food” với nước sốt công nghệ tiên tiến nhất.
Ảnh bìa chính thức của game Ratchet & Clank: Rift Apart
Mirror’s Edge: Phá vỡ khuôn mẫu nhưng vẫn bị đánh giá thấp
Được rồi, chắc chắn – Mirror’s Edge không phải là một game platformer ‘truyền thống’. Đó là một game parkour góc nhìn thứ nhất với các yếu tố hành động xen kẽ. Nhưng chỉ cần chơi game hơn năm phút, bạn sẽ cảm nhận được platforming quan trọng đến mức nào đối với linh hồn của tựa game này. Nó có mặt ở khắp mọi nơi – trong đà chuyển động, trong vật lý, và đặc biệt là trong những cú nhảy mà bạn chỉ vừa kịp tiếp đất.
Nhờ phong cách đồ họa tuyệt vời và lối chơi mượt mà, Mirror’s Edge là một trong số ít các tựa game vẫn giữ được giá trị đáng kinh ngạc, ngay cả sau mười bảy năm phát hành. Điều thực sự chinh phục tôi là tính thẩm mỹ. Sự tối giản. Cách thế giới trông nhanh và sạch sẽ, như một giấc mơ về tốc độ. Và mặc dù chiến đấu có thể hơi vụng về, mọi thứ khác – từ động tác vượt chướng ngại vật đến chạy trên tường – đều rất “ăn khớp”. Game đã truyền cảm hứng cho cả một làn sóng game sau này, bao gồm một trong những tựa game yêu thích nhất của tôi, Dying Light. Và có lý do chính đáng – bởi vì Mirror’s Edge đã biến chuyển động thành cơ chế chính, và khi làm vậy, đã cho chúng ta thấy điều đó có thể hồi hộp đến mức nào trong không gian 3D.
Các pha parkour ấn tượng trong game góc nhìn thứ nhất Mirror's Edge
Astro Bot: Bất ngờ trở thành hit lớn năm ngoái
Anh chàng robot nhỏ bé này – Astro Bot không chỉ xuất hiện từ hư không – nó đến từ bên trong một bản demo công nghệ. Và giờ đây, chúng ta đang ở thời điểm mà Astro’s Playroom đã đi từ một hướng dẫn sử dụng phần cứng trở thành Astro Bot – Game of the Year 2024. Đó là sự “lột xác” ngoạn mục nhất trong thập kỷ, nếu không nói là hơn thế. Astro Bot mang đến cho người chơi vô số cấp độ được thiết kế brilliant để khám phá theo tốc độ của riêng họ, đầy rẫy các pha platforming chặt chẽ và các phân đoạn dễ chịu.
Điều làm cho Astro Bot trở thành một kiệt tác là game không bao giờ quên đi mục tiêu chính là mang lại niềm vui. Nó không chỉ là một platformer xuất sắc – đó là một lễ kỷ niệm đầy hứng khởi về tất cả những gì chúng ta yêu thích ở game. Game sử dụng các tính năng của PS5 một cách thông minh, có ý nghĩa, nhưng không bao giờ để các chiêu trò làm lu mờ lối chơi cốt lõi. Game chặt chẽ, đầy màu sắc, sáng tạo và tràn đầy cảm xúc. Mỗi cú nhảy, mỗi cú đấm, mỗi vật phẩm thu thập – đều được thiết kế để làm người chơi thích thú. Đây là điều xảy ra khi các nhà phát triển nhớ rằng “vui vẻ” không phải là một từ cấm kỵ – đó chính là mục đích cuối cùng.
Ảnh bìa chính thức của game Astro Bot trên PS5
Prince of Persia: The Sands of Time: Khởi đầu cho một trong những bộ ba game hiện đại vĩ đại nhất
Tôi sẽ không bao giờ quên lần đầu tiên tôi cố gắng chạy Sands of Time trên PC và thất bại thảm hại. Trong khi đó, phần tiếp theo, Warrior Within, lại chạy ổn, và thậm chí không cần card đồ họa rời. Sự bối rối đó đã dẫn đến nhiều ngày năn nỉ và cuối cùng tôi đã có được chiếc card đồ họa rời đầu tiên – chiếc ATI Radeon HD 5670 huyền thoại. Tựa game cuối cùng đã chạy được, và đưa tôi vào một thế giới của bầu trời đầy sao, quái vật cát, những màn platforming đẹp mắt và chạy trên tường… rất nhiều pha chạy trên tường.
Sands of Time không chỉ là một tựa game – nó là tiêu chuẩn cho các game action platformer 3D mang tính điện ảnh vào năm 2004. Cơ chế chạy tường mượt mà, khả năng tua ngược thời gian, các câu đố leo trèo – tất cả đều mang cảm giác kỳ diệu. Platforming trong game này không chỉ là về chuyển động, mà còn về đà, nhịp điệu và sự duyên dáng. Game khiến bạn cảm thấy như một bậc thầy nhào lộn ngay cả khi chỉ vừa đủ sức vượt qua. Cho đến ngày nay, nó vẫn là một trong những game platformer 3D được thiết kế thanh lịch nhất. Hơn nữa, game còn đặt nền móng cho toàn bộ bộ ba Prince of Persia, mà theo ý kiến của tôi, là một trong những bộ ba game hiện đại vĩ đại nhất, cuối cùng còn khai sinh ra cả series Assassin’s Creed như chúng ta biết ngày nay. Ubisoft xưa kia ở đâu, và bản remake đang ở đâu?
Các game platformer 3D tuyệt vời khác đã đặt nền móng cho những tựa game này
Còn rất nhiều game platformer 3D khác xứng đáng được yêu thích. Super Mario Galaxy, Psychonauts, Jak and Daxter, Sly Cooper, và Banjo-Kazooie – đầu những năm 2000 là thời kỳ bùng nổ với những tựa game đã định nghĩa và tinh chỉnh những gì platforming 3D có thể làm được. Danh sách này? Nó không phải là bảng xếp hạng cuối cùng. Đó là một sự tôn vinh cho một thể loại đã phát triển, biến hóa và phân nhánh sang những lãnh thổ bất ngờ, đồng thời sống sót qua những góc camera khó chịu và cơ chế điều khiển lỏng lẻo của những ngày đầu.
Những tựa game này cho thấy rằng khi các yếu tố kết hợp hài hòa – chuyển động mượt mà, thiết kế tốt và một chút sáng tạo – platformer 3D có thể chính xác, giàu cảm xúc và đáng nhớ không kém bất kỳ thể loại game nào khác.
