Bạn có thể nghĩ mình đã biết mọi cách để “vắt kiệt” thêm thời gian sử dụng từ chiếc điện thoại, nhưng nhiều khả năng bạn chưa biết chế độ cài đặt phổ biến này lại tạo ra sự khác biệt lớn đến mức nào. Liệu Dark Mode có thực sự là “vị cứu tinh” cho thời lượng pin điện thoại, hay chỉ là một trào lưu nhất thời? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu cơ chế hoạt động và những bằng chứng khoa học đằng sau chế độ tối đang làm mưa làm gió này.
Dark Mode: Từ Tính Năng Thử Nghiệm Đến Xu Hướng Toàn Cầu
Không cần phải giữ bí mật nữa, chúng ta đang nói về Dark Mode (chế độ tối). Đúng vậy, có lẽ bạn đã sử dụng nó rồi. Vài năm trước, Dark Mode chỉ là một thử nghiệm được ẩn sâu trong các cài đặt dành cho nhà phát triển. Giờ đây, nó đã trở thành mặc định trên hầu hết các hệ điều hành và ứng dụng. Android, iOS, Windows, macOS, Linux – mọi nền tảng đều có Dark Mode, và có lý do chính đáng cho sự bùng nổ này.
Được khởi xướng bởi Reddit và Apple tích hợp vào iOS từ năm 2019, giờ đây ngay cả các ứng dụng ngân hàng cũng đã có Dark Mode. Có nhiều lý do cho sự phổ biến vượt bậc này: Dark Mode giúp mắt dễ chịu hơn (đặc biệt trong điều kiện thiếu sáng), giảm ánh sáng xanh độc hại giúp hạn chế đau đầu. Và nếu bạn từng thấy một hình nền OLED đen tuyền, bạn sẽ thấy nó trông đẹp mắt hơn hẳn.
Giao diện chế độ sáng (light mode) trên điện thoại Android, minh họa độ sáng màn hình cao
Hầu hết các điện thoại hiện nay đều sử dụng màn hình AMOLED. Khác với màn hình LCD nơi các điểm ảnh đen chỉ “trông có vẻ” tối, trên màn hình AMOLED, các điểm ảnh màu đen thực sự được tắt hoàn toàn. Điều này không chỉ mang lại màu đen sâu hơn, mà còn đồng nghĩa với việc tiết kiệm pin vượt trội.
Cài đặt và giao diện chế độ tối (dark mode) trên điện thoại Android, giúp bảo vệ mắt và tiết kiệm pin OLED
Để bạn biết, đây không chỉ là lý thuyết suông. Đã có một nghiên cứu toàn diện về vấn đề này. Mức độ khác biệt không hề nhỏ, đủ để khiến bạn phải suy nghĩ lại về việc giữ điện thoại ở chế độ sáng hoàn toàn.
Khoa Học Lên Tiếng: Nghiên Cứu Chuyên Sâu Về Mức Tiết Kiệm Pin Của Dark Mode
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Purdue đã công bố một nghiên cứu toàn diện về chế độ tối và mức tiêu thụ điện năng vào năm 2021. Họ đã xây dựng một bộ phân tích công suất OLED theo từng khung hình và thử nghiệm trên bốn điện thoại Android. Mặc dù các mẫu điện thoại được sử dụng (Pixel 4, Pixel 5, Moto Z) hơi cũ, nhưng điều này đồng nghĩa với việc kết quả trên các phần cứng hiện đại có thể còn tốt hơn nữa.
Kết quả rất rõ ràng: khi bạn sử dụng Dark Mode, mức tiêu thụ điện năng của màn hình OLED có thể giảm tới 47% ở độ sáng tối đa so với màn hình hiển thị toàn màu trắng. Ngay cả ở độ sáng một nửa, mức phổ biến mà hầu hết mọi người sử dụng, bạn vẫn có thể đạt được mức giảm trung bình 27% điện năng tiêu thụ của màn hình OLED. Nói một cách đơn giản: màn hình càng tối, nó càng tiêu thụ ít năng lượng hơn.
Màn hình điện thoại hiển thị các ứng dụng, minh họa để người dùng tự kiểm tra loại màn hình AMOLED hay LCD nhằm tối ưu chế độ tối
Ví dụ, trên Pixel 5, khi chuyển ứng dụng Google Calendar từ chế độ sáng sang chế độ tối ở độ sáng tối đa, mức tiêu thụ điện năng của màn hình giảm tới 80% đáng kinh ngạc. Ngay cả khi xét trên toàn bộ thiết bị, mức sử dụng điện năng cũng giảm 69%. Những con số này minh chứng cho hiệu quả không thể phủ nhận của Dark Mode.
Mức Tiết Kiệm Pin Đáng Kinh Ngạc Trong Thực Tế
Khi bạn ở ngoài trời nắng, điện thoại của bạn sẽ tự động tăng độ sáng lên mức tối đa dù bạn có muốn hay không. Vào những ngày nắng chói chang đó, mỗi điểm ảnh màu trắng trên màn hình độ phân giải cao đều trở thành một yếu tố gây hao pin. Tuy nhiên, nếu bạn đang sử dụng Dark Mode, bạn có thể tăng tối đa độ sáng màn hình mà vẫn tiêu thụ ít điện năng hơn đáng kể.
Mức giảm 47% điện năng tiêu thụ là một con số khổng lồ. Trong điều kiện sử dụng thực tế, khi một chiếc điện thoại ở chế độ sáng đang “kêu gọi” bộ sạc, thì chiếc điện thoại ở chế độ tối vẫn có thể hoạt động với gần một nửa lượng pin còn lại.
Điều này rất quan trọng với tôi bởi tôi thường xuyên dùng điện thoại để điều hướng trong các chuyến đi đường dài. Tôi cài đặt Google Maps ở chế độ nằm ngang, đặt trên bảng điều khiển và đôi khi lái xe liên tục trong mười giờ. Chắc chắn, nhiều người không thích Google Maps ở chế độ tối, nhưng tôi thì không bận tâm – tôi chấp nhận đánh đổi để có thêm pin. Trong những chuyến đi dài ban ngày, tôi phải để màn hình ở độ sáng 100%, bất kể chế độ nào.
Với Dark Mode, tôi không còn lo lắng về việc điện thoại hết pin và phải cắm sạc liên tục. Tôi đến nơi với lượng pin còn dồi dào thay vì phải lo lắng theo dõi phần trăm pin giảm dần. Trước khi bạn nói “Cứ cắm sạc vào”, đó không phải là vấn đề chính. Thời lượng pin dài hơn luôn tốt hơn, và tôi muốn tránh làm lộn xộn khu vực lái xe với dây cáp, đặc biệt khi cổng sạc nằm ở vị trí khá bất tiện gần cần số.
Tối Ưu Hóa Dark Mode Để Đạt Hiệu Quả Cao Nhất
Bạn không cần phải luôn để độ sáng 100% để tận dụng lợi ích của Dark Mode. Chế độ tối vẫn hiệu quả hơn chế độ sáng ngay cả ở các cài đặt thấp hơn. Tuy nhiên, độ sáng càng cao sẽ luôn đi kèm với việc tiêu thụ pin nhiều hơn, ngay cả khi dùng Dark Mode. Hãy luôn bật chế độ tự động điều chỉnh độ sáng để màn hình chỉ tăng sáng khi thực sự cần thiết.
Trên Android, bạn có thể tăng cường hiệu quả của Dark Mode hơn nữa bằng cách tìm kiếm các giao diện “pure black” (đen tuyền), vốn sử dụng màu đen tuyệt đối (#000000) thay vì màu xám đậm. Bởi vì các điểm ảnh OLED không phát ra ánh sáng khi hiển thị màu đen tuyền, bạn sẽ thực sự tắt toàn bộ các vùng màn hình đó và tiết kiệm được mọi milliampe có thể.
Nhiều ứng dụng phổ biến chỉ cung cấp nền xám đậm có thể được “ép” sang màu đen tuyền bằng một chút tùy chỉnh. Ví dụ, đối với Reddit, bạn có thể cài đặt ứng dụng khách mã nguồn mở Infinity for Reddit để thay đổi chủ đề và đặt nền thành màu đen tuyền.
Dark Mode có lẽ là đòn bẩy lớn nhất mà bạn có thể sử dụng để kéo dài thời lượng pin điện thoại, đặc biệt nếu bạn dành nhiều thời gian ngoài trời với độ sáng màn hình cao. Nếu bạn quan tâm đến thời lượng pin, thì không có giải pháp nào khác hiệu quả bằng Dark Mode.
Tài liệu tham khảo:
- Dash, P., & Hu, Y. C. (2021). A Study of Dark Mode and Power Consumption on OLED Displays. Proceedings of the 27th Annual International Conference on Mobile Computing and Networking. doi:10.1145/3458864.3467682
