Không phải mọi ứng dụng Android bạn cài đặt đều cần truy cập vị trí, micro hay danh bạ, nhưng nhiều ứng dụng vẫn tự ý yêu cầu. Nếu bạn đã lâu không kiểm tra cài đặt quyền riêng tư của mình, đây chính là thời điểm thích hợp để ngăn chặn mọi hoạt động theo dõi không mong muốn ngay từ đầu. Bài viết này của meocongnghe.com sẽ hướng dẫn bạn 6 bước quan trọng để kiểm soát dữ liệu cá nhân trên điện thoại Android, giúp bạn an tâm hơn khi sử dụng thiết bị hàng ngày.
1. Kiểm Soát Quyền Truy Cập Ứng Dụng
Khi cài đặt một ứng dụng mới, nó thường yêu cầu quyền truy cập vào các thông tin như camera, micro hoặc vị trí của bạn ngay cả trước khi bạn mở ứng dụng đó. Tuy nhiên, trên thực tế, hầu hết các ứng dụng không cần tất cả các quyền mà chúng yêu cầu. Chẳng hạn, một ứng dụng chỉnh sửa ảnh vẫn hoạt động bình thường mà không cần biết vị trí của bạn. Tương tự, một ứng dụng ghi chú hoàn toàn không cần quyền truy cập vào micro.
Những quyền truy cập không cần thiết này có thể âm thầm mở ra cánh cửa cho việc theo dõi ngầm nếu bạn không cẩn thận. May mắn thay, bạn có thể kiểm soát các quyền truy cập ứng dụng ngay từ đầu. Ngay sau khi cài đặt một ứng dụng, hãy nhấn giữ biểu tượng của nó trên màn hình chính hoặc trong ngăn kéo ứng dụng, sau đó chọn Thông tin ứng dụng (App info). Từ đó, đi tới Quyền (Permissions) để xem ứng dụng được phép truy cập những gì. Chạm vào từng mục và chọn Từ chối (Deny) hoặc Hỏi mỗi lần (Ask every time) nếu bạn không chắc chắn về việc cấp quyền truy cập hoàn toàn.
Để quản lý quyền cho tất cả các ứng dụng ở một nơi, hãy đi tới Cài đặt (Settings) > Bảo mật và quyền riêng tư (Security and privacy) > Cài đặt quyền riêng tư khác (More privacy settings) > Trình quản lý quyền (Permission Manager). Bạn sẽ thấy các danh mục quyền như Camera, Vị trí (Location) và Micro. Chạm vào bất kỳ danh mục nào trong số đó để xem ứng dụng nào có quyền truy cập, sau đó quyết định xem chúng có thực sự cần hay không.
Menu Bảo mật và quyền riêng tư trên điện thoại Samsung, hiển thị tùy chọn 'Cài đặt quyền riêng tư khác' và 'Trình quản lý quyền' để kiểm soát ứng dụng.
Chỉ cần vài thao tác đơn giản là bạn đã có thể thiết lập những giới hạn này sớm, và điều này sẽ giúp bảo vệ dữ liệu của bạn khỏi bị lạm dụng sau này. Bạn càng hành động sớm, bạn càng có nhiều quyền kiểm soát hơn đối với những gì ứng dụng có thể xem và làm.
2. Tắt Vị Trí Chính Xác
Hầu hết các ứng dụng không cần tọa độ chính xác của bạn. Chắc chắn, các dịch vụ như bản đồ hay gọi xe công nghệ cần vị trí, nhưng ngay cả những ứng dụng đó hiếm khi yêu cầu độ chính xác tuyệt đối. Android cho phép bạn chọn giữa Chính xác (Precise) và Gần đúng (Approximate) khi cấp quyền truy cập vị trí, và tùy chọn sau thường hoạt động tốt.
Khi một ứng dụng yêu cầu quyền truy cập vị trí, bạn thường sẽ thấy một nút gạt có nhãn Sử dụng vị trí chính xác (Use precise location), thường được bật mặc định. Tắt nút này sẽ yêu cầu ứng dụng chỉ sử dụng khu vực chung của bạn thay vì vị trí chính xác. Nếu bạn đã cấp quyền truy cập vị trí chính xác cho một số ứng dụng, bạn có thể quay lại và thay đổi nó.
Điều hướng đến Cài đặt (Settings) > Vị trí (Location) > Quyền ứng dụng (App permissions), sau đó chọn ứng dụng bạn muốn xem xét. Từ đó, tắt Sử dụng vị trí chính xác (Use precise location) để ngăn ứng dụng theo dõi chuyển động chính xác của bạn. Ứng dụng vẫn sẽ hoạt động, nhưng sẽ truy cập ít chi tiết hơn về vị trí của bạn.
Menu Cài đặt trên Samsung S25, làm nổi bật mục 'Vị trí' để điều chỉnh quyền truy cập định vị cho các ứng dụng.
Giao diện cài đặt quyền vị trí trên điện thoại Samsung, hiển thị tùy chọn tắt 'Sử dụng vị trí chính xác' cho một ứng dụng cụ thể.
3. Hạn Chế Hoạt Động Nền Của Ứng Dụng
Chỉ vì bạn đóng một ứng dụng không có nghĩa là nó ngừng hoạt động. Nhiều ứng dụng vẫn chạy âm thầm trong nền, liên tục gửi dữ liệu đến máy chủ và thu thập thông tin. Điều này không chỉ gây tiêu hao pin không cần thiết mà còn tiềm ẩn rủi ro về quyền riêng tư khi dữ liệu của bạn có thể bị thu thập mà bạn không hề hay biết.
Để ngăn chặn tình trạng này, hãy điều hướng đến Cài đặt (Settings) > Ứng dụng (Apps), chọn ứng dụng bạn muốn hạn chế, chạm vào Pin (Battery), và đặt hoạt động nền của nó thành Bị hạn chế (Restricted). Bằng cách này, ứng dụng sẽ không chạy trong nền trừ khi bạn mở nó trực tiếp.
Màn hình thông tin ứng dụng trong phần cài đặt của điện thoại Samsung, hiển thị chi tiết sử dụng pin và các tùy chọn quản lý ứng dụng chạy nền.
Hãy cẩn thận khi bật tùy chọn này cho các ứng dụng bạn cần nhận thông báo đáng tin cậy, như các ứng dụng nhắn tin. Việc hạn chế hoạt động nền có thể làm chậm đáng kể thời điểm bạn nhận được thông báo từ các ứng dụng bị ảnh hưởng.
4. Vô Hiệu Hóa Quét Thiết Bị Lân Cận và Bluetooth
Ngay cả khi bạn không sử dụng Bluetooth nhiều, một số ứng dụng vẫn có thể sử dụng tính năng quét Bluetooth để phát hiện các thiết bị lân cận và theo dõi chuyển động của bạn. Đây là một phần của cách các ứng dụng nhất định thu thập dữ liệu môi trường để phân tích hoặc cho các dịch vụ định vị.
Để ngăn chặn việc theo dõi ngầm này, hãy vào Cài đặt (Settings) > Vị trí (Location) > Dịch vụ vị trí (Location Services) > Quét Bluetooth (Bluetooth Scanning), và tắt nó đi.
Danh sách các tùy chọn trong menu Cài đặt trên điện thoại Samsung, làm nổi bật 'Dịch vụ vị trí' để truy cập cài đặt quét thiết bị.
Màn hình cài đặt dịch vụ vị trí trên Samsung, hiển thị tùy chọn tắt 'Quét Bluetooth' để ngăn chặn theo dõi thụ động.
Trong khi thực hiện, bạn cũng nên cân nhắc tắt Quét Wi-Fi (Wi-Fi Scanning). Tính năng này kiểm tra các mạng Wi-Fi lân cận để cải thiện độ chính xác vị trí, cảnh báo bạn về các mạng Wi-Fi mở gần đó, và tự động bật lại Wi-Fi khi bạn đến một mạng đáng tin cậy (như mạng gia đình của bạn). Mặc dù các cài đặt này giúp ứng dụng cải thiện độ chính xác vị trí, chúng cũng khiến bạn dễ bị theo dõi thụ động.
5. Tắt Cá Nhân Hóa Quảng Cáo
Theo dõi quảng cáo có thể không phải là một sự xâm phạm quyền riêng tư rõ ràng như truy cập camera hay vị trí, nhưng đây là một trong những cách phổ biến nhất mà các ứng dụng thu thập dữ liệu về bạn. Nhiều ứng dụng và dịch vụ xây dựng một hồ sơ dựa trên hành vi của bạn, bao gồm những gì bạn tìm kiếm, ứng dụng nào bạn sử dụng, và thậm chí cả thời gian bạn sử dụng chúng. Tất cả những thông tin này được dùng để phân phối quảng cáo nhắm mục tiêu.
Nếu điều đó nghe có vẻ xâm phạm, bạn có thể tắt quảng cáo được cá nhân hóa và xóa ID quảng cáo của mình. Vào Cài đặt (Settings) > Google > Tất cả dịch vụ (All services) > Quảng cáo (Ads) > Xóa ID quảng cáo (Delete advertising ID), sau đó chạm lại Xóa ID quảng cáo để xác nhận.
Giao diện quản lý quảng cáo Google trên Android, cho phép người dùng xóa 'ID quảng cáo' để ngừng cá nhân hóa quảng cáo dựa trên hành vi.
Tắt tính năng này sẽ không làm giảm số lượng quảng cáo bạn thấy, nhưng nó sẽ ngăn các ứng dụng và trang web sử dụng hoạt động của bạn để cá nhân hóa chúng. Bạn vẫn sẽ thấy quảng cáo, nhưng chúng sẽ không còn liên quan đến hành vi hoặc sở thích của bạn nữa. Nếu bạn muốn tiếp tục xem quảng cáo cá nhân hóa nhưng muốn “làm mới”, bạn cũng có thể đặt lại ID quảng cáo của mình từ cùng menu này.
6. Đưa Ứng Dụng Không Dùng Đến Vào Chế Độ Ngủ Sâu
Theo thời gian, có lẽ bạn đã tải xuống một số ứng dụng mà sau này không còn sử dụng nữa. Nhưng các ứng dụng không nhất thiết trở nên “nhàn rỗi”, ngay cả khi bạn đã quên chúng. Nhiều ứng dụng vẫn tiếp tục chạy trong nền, âm thầm sử dụng các quyền mà bạn đã cấp từ lâu.
Để ngăn chặn các ứng dụng này hoạt động “sau hậu trường”, hãy vào Cài đặt (Settings) > Pin (Battery) > Giới hạn sử dụng trong nền (Background usage limits), sau đó bật Đưa ứng dụng không dùng đến vào chế độ ngủ (Put unused apps to sleep). Bạn cũng sẽ thấy ba danh mục bên dưới:
- Ứng dụng đang ngủ (Sleeping apps): Vẫn chạy thỉnh thoảng trong nền.
- Ứng dụng ngủ sâu (Deep sleeping apps): Hoàn toàn không hoạt động trừ khi bạn mở chúng.
- Ứng dụng không bao giờ tự động ngủ (Never auto sleeping apps): Bị loại trừ khỏi các cài đặt ngủ.
Menu Cài đặt pin trên điện thoại Samsung Galaxy S25 Ultra, hiển thị tùy chọn 'Giới hạn sử dụng trong nền' để quản lý ứng dụng chạy ngầm.
Màn hình cài đặt 'Giới hạn sử dụng trong nền' trên Android, cho phép kích hoạt chế độ 'Đưa ứng dụng không dùng đến vào chế độ ngủ' để tiết kiệm pin và bảo mật.
Để kiểm soát mạnh mẽ hơn, chạm vào Ứng dụng ngủ sâu (Deep sleeping apps), nhấn vào biểu tượng dấu cộng (+), và thêm bất kỳ ứng dụng nào bạn hiếm khi sử dụng vào danh sách này. Sau khi được thêm, các ứng dụng này sẽ không gửi thông báo, không làm mới trong nền, hoặc không làm bất cứ điều gì trừ khi bạn tự khởi chạy chúng.
Với những kiến thức về cách kiểm soát quyền riêng tư trên Android, đã đến lúc bạn tự mình “khóa chặt” điện thoại để các ứng dụng mới không có quyền truy cập rộng rãi vào dữ liệu cá nhân của mình. Quyền riêng tư của bạn xứng đáng được bảo vệ tốt hơn những cài đặt mặc định. Với một vài tinh chỉnh quyền riêng tư ngay từ đầu, bạn có thể ngăn các ứng dụng thu thập nhiều hơn những gì chúng cần trước cả khi bạn bắt đầu sử dụng chúng. Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn trong việc bảo vệ quyền riêng tư trên Android, hoặc tìm hiểu thêm các bài viết khác về bảo mật smartphone trên meocongnghe.com nhé!
