Đã bao giờ bạn nhìn lại một bức ảnh cũ, quá nhiều filter và cảm thấy “nổi da gà” chưa? Vâng, tôi cũng vậy. Filter đôi khi có thể “giết chết” một bức ảnh đẹp nhanh hơn cả ánh sáng tệ. Chụp ảnh một cách tự nhiên vẫn là lựa chọn tốt nhất và nó giúp những bức ảnh của bạn thực sự vượt thời gian.
Tại Sao Filter Lại Quyến Rũ Đến Vậy?
Filter giống như cà phê hòa tan vậy: dễ pha chế. Một người nghiệp dư sẽ không quá bận tâm đến hương vị của nó. Filter cũng là một lối tắt để nâng cao chất lượng bức ảnh. Chỉ với một cú chạm, bạn có thể làm mịn da cho những bức chân dung hoặc ảnh selfie hoàn hảo. Bạn chụp ảnh vào một buổi chiều nắng gắt? Có những filter sẽ mô phỏng ánh sáng “golden hour” rực rỡ.
Ảnh so sánh trước và sau khi áp dụng filter trong Lightroom, minh họa sự thay đổi của hình ảnh.
Các phần mềm hàng đầu trong ngành như Lightroom sở hữu cả một “tiểu ngành” các preset và filter. Instagram cũng có cả một bộ sưu tập filter đa dạng cho mọi loại ảnh. Các kho ứng dụng tràn ngập gợi ý về những ứng dụng chụp ảnh giàu filter tốt nhất tiếp theo. Mạng xã hội cũng góp phần thúc đẩy sự ám ảnh này (chẳng hạn như xu hướng AI Ghibli gần đây?).
Bản thân tôi cũng từng sử dụng filter. Đôi khi, chúng “cứu” được một bức ảnh. Những lúc khác, chúng biến một bức ảnh tẻ nhạt thành thứ gì đó bắt mắt. Nhưng theo thời gian, một điều gì đó bắt đầu trở nên không ổn.
Lý Do Tôi Quyết Định Từ Bỏ Hoàn Toàn Filter
Đến một lúc nào đó, tôi nhìn lại cuộn camera của mình và nhận ra rằng rất nhiều bức ảnh yêu thích của tôi đều là những bức ảnh không dùng filter.
Chúng không hoàn hảo. Nhưng chúng mang lại cảm giác chân thực. Dù tinh tế đến đâu, một bức ảnh có filter vẫn mang cảm giác như đang cố gắng quá nhiều.
Đừng hiểu lầm tôi. Ngay cả filter AI cũng có những công dụng thực tế và đôi khi tôi vẫn sử dụng chúng. Nhưng chúng khiến một số hình ảnh trông như đã được chỉnh sửa quá mức. Da quá mịn màng đến nỗi không còn chút tì vết nào. Bầu trời trở nên rực rỡ với những sắc thái giả tạo. Vùng tối bị bệt hoàn toàn. Vùng sáng bị cháy. Bức ảnh không còn mang đến cảm giác hoài niệm mà giống một tấm poster hơn.
So sánh ảnh gốc không filter và ảnh đã chỉnh sửa bằng filter, thể hiện sự khác biệt về màu sắc và cảm xúc.
Khi chụp ảnh gia đình và bạn bè, tôi muốn ghi lại cảm xúc mà chúng tôi đã cùng nhau trải qua. Tôi không muốn chiều lòng đám đông và tìm kiếm sự xác nhận từ những lượt “Thích” bằng cách sử dụng các hiệu ứng filter. Giống như những bức ảnh đen trắng trong album của bố mẹ chúng ta, ảnh thô thường thân mật và vượt thời gian hơn.
Hướng Tới Sự Chân Thực: Phong Trào #nofilter và Giá Trị Bền Vững
Bạn có thể coi filter như một lớp bổ sung giữa cái thật và cái không thật. Do đó, một bức ảnh không filter có thể khơi gợi nhiều cảm xúc hơn vì chúng ta có thể liên hệ với nó tốt hơn.
Bạn đã bao giờ đối mặt với sự thất vọng của thực tế khi bị mê hoặc bởi phiên bản Instagram của nó chưa? Ảnh du lịch thường xuyên cám dỗ chúng ta bằng những hiệu ứng từ việc lạm dụng filter.
Cảnh quan thiên nhiên bị chỉnh sửa quá đà bằng filter trên iOS, làm mất đi vẻ đẹp tự nhiên.
Phong trào #nofilter đã thu hút sự chú ý trên toàn thế giới. Nó đang dựa trên làn sóng của phong trào tích cực cơ thể (body positivity). Nhiều nhiếp ảnh gia đang bắt đầu đề cao sự đơn giản và trung thực trong tác phẩm của họ.
Hy vọng, xu hướng này sẽ định hình thành một thói quen, ngay cả khi một số nghiên cứu cho thấy rằng hình ảnh không filter đáng nhớ hơn 70% so với hình ảnh có filter.
Bí Quyết Chụp Ảnh Đẹp Hơn Mà Không Cần Phụ Thuộc Filter
Tôi đã bỏ qua filter và bắt đầu phát triển cảm quan của mình về một khung cảnh. Các cài đặt khác trên camera cũng có thể giúp bạn chụp ảnh đẹp hơn mà không cần filter.
1. Tận Dụng Ánh Sáng Tự Nhiên
Tông màu ấm áp của “golden hour” (khoảng thời gian bình minh hoặc hoàng hôn) có thể khuếch đại vẻ đẹp của ngay cả những bức ảnh đời thường. Hãy tận dụng sáng sớm hoặc chiều tối ngay trước khi mặt trời lặn bất cứ khi nào có thể. Ngoài ra, hãy tránh nắng gắt giữa trưa trừ khi ý tưởng của bạn yêu cầu điều đó.
Nhiếp ảnh là tất cả về ánh sáng. Vì vậy, việc sử dụng ánh sáng một cách chiến lược giúp giảm nhu cầu xử lý hậu kỳ. Ngay cả những ngày mưa cũng có thể được tận dụng để chụp ảnh nếu bạn bắt đầu suy nghĩ một cách sáng tạo.
2. Làm Chủ Thiết Bị Của Bạn
Một filter sẽ kiểm soát bức ảnh của bạn. Không có filter, bạn là người nắm quyền kiểm soát. Ngay cả khi camera điện thoại làm rất nhiều việc ở chế độ tự động, bạn vẫn có thể lấy nét và điều chỉnh độ phơi sáng.
Chạm vào màn hình để đặt tiêu điểm. Sau đó, kéo ngón tay lên hoặc xuống để điều chỉnh phơi sáng thủ công. Điều này giúp ngăn chặn các vùng sáng bị cháy và giữ nguyên chi tiết.
3. Sử Dụng Lưới Hỗ Trợ Bố Cục (Rule of Thirds)
Bật lưới trong cài đặt camera của bạn. Quy tắc một phần ba (Rule of Thirds) là một cách đơn giản để định vị chủ thể của bức ảnh. Một bố cục sạch sẽ sẽ tạo ra một bức ảnh không cần quá nhiều chỉnh sửa sau này.
Cài đặt bật lưới Quy tắc một phần ba (Rule of Thirds) trên giao diện camera iOS, giúp cải thiện bố cục ảnh.
4. Nắm Vững Tính Năng Chỉnh Sửa Mặc Định
Chỉnh sửa không giống như việc sử dụng filter. Điều chỉnh độ sáng, tương phản, cân bằng trắng và độ sắc nét có thể làm nổi bật những điểm đẹp nhất trong ảnh mà không làm thay đổi “linh hồn” của nó. Phần mềm camera của điện thoại nâng cao hình ảnh kỹ thuật số nhưng vẫn nhẹ nhàng hơn nhiều so với filter.
Ứng dụng Ảnh trên iOS có các tính năng mạnh mẽ giúp tinh chỉnh hình ảnh của bạn chỉ trong vài giây. Những điều chỉnh tinh tế có thể nâng cao ảnh thay vì sử dụng filter để biến đổi chúng.
Bạn có thể ngăn camera iPhone tự động nâng cao ảnh ở một mức độ nhất định.
5. Chấp Nhận Sự Không Hoàn Hảo
Không phải mọi bức ảnh đều cần “sẵn sàng lên Instagram”. Một bức ảnh chỉ cần làm cho một khoảnh khắc trở nên sống động. Càng chụp nhiều, tôi càng học được cách sáng tạo để tìm kiếm những khoảnh khắc đó trong nhiếp ảnh của mình.
Ngoài ra, việc loại bỏ sự phụ thuộc vào filter còn giúp tôi có những gợi ý tốt hơn để cải thiện kỹ năng nhiếp ảnh của mình.
Hãy đặt ra thử thách chụp ảnh như “chụp một bức chân dung dưới nắng trưa gay gắt mà không dùng filter nào” hoặc “chụp một phong cảnh trong sương mù mà không thêm bất kỳ hiệu ứng nhân tạo nào.” Những thử thách này có thể giúp bạn phát triển các kỹ năng cụ thể.
Filter không hề “ác”. Chúng có thể vui nhộn và độc đáo trong những bức ảnh phù hợp. Nhưng chúng có thể cản trở một câu chuyện chân thật.
Điện thoại của chúng ta vốn dĩ đã là những công cụ kể chuyện mạnh mẽ. Việc loại bỏ sự phụ thuộc vào filter có thể giúp rèn luyện “con mắt” của chúng ta đồng thời tiết kiệm thời gian chọn filter. Như một thử nghiệm cuối cùng, hãy quay lại một bức ảnh không filter sau vài ngày và xem liệu nó vẫn còn “nói lên điều gì” với bạn không.