Bạn có biết Trình quản lý Tác vụ (Task Manager) của Windows không chỉ dùng để tắt các chương trình bị treo? Nếu hệ thống của bạn đang thiếu bộ nhớ, Task Manager có thể giúp bạn dễ dàng tìm và khắc phục tình trạng sử dụng bộ nhớ cao. Với vai trò là một công cụ đa năng, Task Manager là chìa khóa để bạn duy trì hiệu suất mượt mà cho chiếc PC của mình, đặc biệt trong việc tối ưu bộ nhớ RAM và tăng tốc máy tính. Bài viết này sẽ đi sâu vào cách bạn có thể khai thác tối đa sức mạnh của công cụ này để giải phóng RAM và nâng cao trải nghiệm sử dụng.
1. Khai Thác Sức Mạnh Thẻ “Processes” (Tiến Trình)
Có lẽ, phần quan trọng nhất của Task Manager để quản lý bộ nhớ là thẻ Processes (Tiến Trình). Mục này hiển thị tất cả các chương trình và tiến trình Windows đang chạy, cùng với mức độ sử dụng CPU, bộ nhớ (RAM), ổ đĩa và băng thông mạng của chúng. Điều này biến nó thành công cụ tuyệt vời để bạn dễ dàng theo dõi hiệu suất PC.
Để tìm các tiến trình đang “ngốn” nhiều bộ nhớ nhất, bạn có thể nhấp vào cột Memory (Bộ nhớ). Thao tác này sẽ sắp xếp các tiến trình theo thứ tự mức độ sử dụng bộ nhớ RAM từ cao xuống thấp. Giờ đây, bạn có thể dễ dàng kiểm tra xem một tiến trình đang sử dụng bao nhiêu RAM và đóng nó ngay lập tức nếu cần. Đây cũng là một cách tiện lợi để xử lý tình trạng rò rỉ bộ nhớ (memory leaks).
Giao diện thẻ Processes trong Task Manager hiển thị các ứng dụng và mức sử dụng CPU, bộ nhớ RAM
Windows chạy nhiều chương trình cùng lúc, nhưng nó chỉ có một vùng RAM chung để chia sẻ giữa chúng. Thông thường, khi một chương trình muốn thêm RAM, nó sẽ yêu cầu Windows cấp phát. Windows sau đó sẽ cho chương trình đó mượn một khối bộ nhớ chưa được cấp phát.
Rò rỉ bộ nhớ xảy ra khi chương trình không trả lại khối bộ nhớ đó sau khi đã sử dụng xong. Điều này dẫn đến việc bộ nhớ không thể được sử dụng bởi cả chương trình hay Windows, làm cạn kiệt dần vùng bộ nhớ có sẵn khi hệ thống yêu cầu thêm RAM. Cách dễ nhất để xử lý các tình huống này là mở Task Manager, kiểm tra tiến trình nào đang chiếm dụng bộ nhớ, và đóng nó. Bạn thậm chí có thể mở rộng một tiến trình để kiểm tra toàn bộ cây tiến trình nhằm xác định chính xác tiến trình con nào đang gây ra sự cố.
2. Kiểm Soát “Startup Apps” (Ứng Dụng Khởi Động)
Thêm ứng dụng khởi động cùng Windows rất tiện lợi, nhưng thường có nghĩa là bạn sẽ khởi chạy các ứng dụng mà bạn không luôn cần ngay lập tức. Điều này có thể làm chậm thời gian khởi động hệ thống của bạn vì có nhiều chương trình chạy ngay từ đầu. Nó cũng làm tiêu tốn thêm bộ nhớ RAM.
Thẻ Startup apps trong Task Manager hiển thị các ứng dụng đã được bật và tắt khi khởi động cùng Windows
Mục Startup apps (Ứng dụng khởi động) trong Task Manager liệt kê tất cả các ứng dụng tự động chạy ngay sau khi Windows khởi động. Nếu PC của bạn mất rất nhiều thời gian để khởi động, việc vô hiệu hóa một số ứng dụng khởi động có thể giúp bạn có thời gian khởi động nhanh hơn. Ngoài ra, vì các chương trình sẽ không tự động khởi chạy, bạn có thể giải phóng nhiều RAM hơn cho các tiến trình khác.
Mục này cũng hiển thị “startup impact” (tác động khi khởi động) của từng ứng dụng khởi động đã đăng ký trên hệ thống của bạn. Điều này giúp bạn dễ dàng kiểm tra các ứng dụng có tác động cao và giảm thời gian BIOS để khởi động nhanh hơn. Các chương trình có tác động khởi động cao nhất thường cũng tiêu thụ nhiều bộ nhớ hệ thống nhất, vì vậy bạn sẽ giải quyết được hai vấn đề cùng lúc.
3. Giám Sát Các “Services” (Dịch Vụ) Hệ Thống
Thẻ Services (Dịch vụ) là một cách nhanh chóng để kiểm tra tất cả các dịch vụ hệ thống đang chạy trên PC của bạn, bao gồm cả dịch vụ của Windows và của bên thứ ba. Trong trường hợp bạn không thể đóng một chương trình không phản hồi từ thẻ Processes, bạn có thể ghi lại ID tiến trình (PID) của một dịch vụ và đóng nó bằng lệnh taskkill /F /PID pid_number trong Command Prompt.
Hãy đảm bảo thay thế pid_number bằng PID thực tế bạn thấy trong thẻ Services. Nếu bạn gặp vấn đề về quyền truy cập, việc chạy Command Prompt với tư cách quản trị viên sẽ giúp khắc phục điều đó. Thẻ này cũng cho phép bạn nhanh chóng khởi động, dừng hoặc khởi động lại các dịch vụ gây ra sự cố. Nếu bạn muốn kiểm tra các dịch vụ đang hoạt động chi tiết hơn, có một phím tắt để mở ứng dụng Windows Services ở phía trên bên phải.
4. “App History” (Lịch Sử Ứng Dụng) Giúp Theo Dõi Tài Nguyên
Như bạn có thể đã đoán, Task Manager có thể làm được nhiều việc hơn là chỉ theo dõi và khắc phục tình trạng sử dụng bộ nhớ cao. Nếu bạn sử dụng nhiều ứng dụng từ Microsoft Store, thẻ App history (Lịch sử ứng dụng) có thể giúp xác định mức độ CPU và mạng mà một ứng dụng UWP (Universal Windows Platform) cụ thể đang sử dụng.
Thẻ này trước đây chỉ hiển thị các ứng dụng UWP, nhưng giờ đây cũng bao gồm các chương trình thông thường bạn cài đặt trên PC chạy Windows của mình. Bạn có thể sử dụng nó để nhanh chóng theo dõi lượng tài nguyên mà một tiến trình đã tiêu thụ trong khoảng thời gian được cung cấp. Điều này cực kỳ hữu ích khi bạn đang chẩn đoán các vấn đề sử dụng bộ nhớ cao hoặc kiểm tra hệ thống của mình để tìm phần mềm độc hại tiềm ẩn.
5. Khám Phá Thẻ “Details” (Chi Tiết) Chuyên Sâu
Thẻ Details (Chi tiết) là thẻ cung cấp thông tin chi tiết nhất trong Task Manager. Nó hiển thị PID, trạng thái và thậm chí cả người dùng đang chạy tiến trình đó trên PC của bạn. Thẻ này cũng làm nổi bật mức sử dụng CPU, bộ nhớ đang được sử dụng tích cực và cung cấp mô tả ngắn gọn về tiến trình. Có một số tiêu đề khác mà bạn có thể bật bằng cách nhấp chuột phải vào bất kỳ tiêu đề nào và chọn tùy chọn Select headings (Chọn tiêu đề).
Thẻ Details trong Task Manager đang mở, hiển thị các dịch vụ như SnagIt, Arc, và Slack cùng thông tin chi tiết
Trừ khi bạn là một nhà phát triển, thẻ Processes có thể đã đủ để khắc phục hầu hết các vấn đề về bộ nhớ. Tuy nhiên, nếu bạn không thể tìm ra lý do tại sao PC của mình đang tiêu thụ nhiều bộ nhớ hơn dự kiến, thẻ Details sẽ cung cấp cho bạn thông tin chuyên sâu về mọi tiến trình đang chạy trên hệ thống của bạn. Điều này giúp dễ dàng xác định và khắc phục các vấn đề bộ nhớ cao mà không cần đến các công cụ quản lý bộ nhớ nâng cao hơn, vốn có thể không phù hợp với tất cả mọi người.
Trình quản lý Tác vụ (Task Manager) là một trong những công cụ Windows tích hợp sẵn bị đánh giá thấp nhất. Nó có thể được sử dụng cho bất cứ điều gì, từ giám sát hiệu suất hệ thống đến tăng tốc thời gian khởi động máy tính. Chỉ với vài cú nhấp chuột, nó cũng có thể giải phóng bộ nhớ RAM bổ sung và giúp tăng tốc PC của bạn mà không buộc bạn phải sử dụng các chương trình quản lý bộ nhớ nâng cao hơn, những công cụ có thể phức tạp đối với người dùng phổ thông.
Bạn đã từng sử dụng Task Manager để khắc phục vấn đề về hiệu suất PC chưa? Hãy chia sẻ kinh nghiệm và mẹo của bạn trong phần bình luận bên dưới!
