Khi sở hữu một chiếc màn hình mới, cảm giác “đập hộp” và kết nối ngay để làm việc hay giải trí thật tuyệt vời. Tuy nhiên, ít ai biết rằng màn hình thường không được tối ưu hoàn hảo ngay từ đầu. Chúng có thể quá sáng, nhiệt độ màu chưa chuẩn, hoặc bị áp dụng quá nhiều hiệu ứng xử lý hậu kỳ không cần thiết. Với vai trò là một chuyên gia tại meocongnghe.com, tôi luôn dành thời gian để tinh chỉnh màn hình đến mức ưng ý nhất trước khi bắt đầu công việc hay đắm chìm vào thế giới game. Việc điều chỉnh những cài đặt này sẽ biến chiếc màn hình của bạn từ một thiết bị cơ bản thành một công cụ hiển thị mạnh mẽ, mang lại trải nghiệm hình ảnh chân thực và thoải mái nhất. Đừng bỏ qua những bước quan trọng dưới đây để khai thác tối đa tiềm năng của màn hình mới!
7. Điều Chỉnh Các Thông Số Hình Ảnh Cơ Bản
Trước tiên, tôi luôn ưu tiên điều chỉnh các cài đặt hình ảnh cốt lõi như độ sáng, độ tương phản, gamma và độ sắc nét. Những thông số này hiếm khi được thiết lập chuẩn theo ý muốn của tôi ngay khi xuất xưởng. Ví dụ, tôi làm việc trong một văn phòng có ánh sáng dịu nhẹ, vì vậy tôi thường để độ sáng ở mức khoảng 60-70%. Đối với gamma và độ tương phản, tôi cố gắng tìm sự cân bằng để đảm bảo các vùng tối vẫn sâu và có chiều sâu, nhưng không bị “đen kịt” làm mất chi tiết.
- Độ sáng (Brightness): Điều khiển công suất đèn nền của màn hình. Tăng hoặc giảm thông số này sẽ làm màn hình sáng hơn hoặc tối hơn. Việc tinh chỉnh độ sáng phù hợp với môi trường ánh sáng xung quanh là rất quan trọng để giảm mỏi mắt.
- Độ tương phản (Contrast) và Mức độ đen (Black levels): Điều chỉnh sự khác biệt giữa các tông màu sáng và tối. Điều chỉnh hợp lý sẽ giúp các chi tiết trở nên rõ ràng hơn, đặc biệt hữu ích khi đọc văn bản hoặc chơi game. Tuy nhiên, nếu lạm dụng, bạn có thể làm mất đi các chi tiết quan trọng ở cả vùng sáng và vùng tối.
- Gamma: Điều chỉnh độ sáng của hình ảnh nhưng không tác động trực tiếp đến đèn nền màn hình. Giảm giá trị gamma sẽ làm hình ảnh trông sáng hơn, nhưng dễ làm mất chi tiết trong các cảnh sáng của game hoặc phim. Việc cân bằng gamma giúp hình ảnh có độ sâu và chi tiết tốt nhất.
- Độ sắc nét (Sharpness): Ảnh hưởng trực tiếp đến các cạnh của vật thể và chữ viết trên màn hình. Một chút tăng sắc nét có thể giúp làm nổi bật chi tiết, nhưng nếu đẩy quá cao, hình ảnh sẽ xuất hiện các hiện tượng nhiễu hạt (graining) hoặc các lỗi hiển thị khác (artifacts).
Cá nhân tôi thường giữ độ sắc nét khoảng 30-40 để các chi tiết được làm rõ mà không gây ra hiện tượng nhiễu. Ngoài ra, tôi cũng thường đặt cài đặt khử răng cưa (anti-aliasing) trong game ở mức rất thấp, vì tôi không thích sự mờ nhòe mà nó gây ra.
6. Tắt Chế Độ Ánh Sáng Xanh (Blue Light Mode)
Tôi không phản đối chế độ ánh sáng xanh (nó thực sự có thể hữu ích cho năng suất làm việc), và trước đây tôi từng sử dụng nó khi viết. Tuy nhiên, hiện tại tôi đã chuyển sang dùng chế độ tối (Dark Mode) hoàn toàn. Một trong những lý do chính là tôi không thích sắc cam mà chế độ ánh sáng xanh tạo ra trên toàn bộ màn hình; cảm giác như tôi đang nhìn qua một cặp kính râm vậy. Đặc biệt, khi chuyển sang chơi game trên cùng một chiếc máy tính, chế độ ánh sáng xanh làm giảm đáng kể chất lượng hình ảnh.
Giao diện cài đặt Display trong Windows 10 hiển thị tùy chọn Night light đã tắt
- Trên Windows: Mở Settings > Display. Trong mục Color, đảm bảo Night light được đặt thành Off.
- Trên MacOS: Mở Apple menu > System Settings > Displays > Night Shift. Bạn có thể tắt hoàn toàn, điều chỉnh cường độ hoặc thiết lập lịch trình bật/tắt.
Ngoài ra, bạn có thể cần phải tắt chế độ ánh sáng xanh trong bảng điều khiển trên màn hình (OSD) của màn hình, mặc dù điều này có thể khác nhau tùy theo từng mẫu màn hình. Thay vì liên tục chuyển đổi giữa các cấu hình hoặc bật/tắt chế độ ánh sáng xanh trong cài đặt hệ thống, tôi đã quyết định loại bỏ nó hoàn toàn và chỉ dùng chế độ tối. Cách này tiện lợi hơn rất nhiều.
5. Thay Đổi Nhiệt Độ Màu Phù Hợp
Tôi thường bị ám ảnh bởi nhiệt độ màu rất lâu sau khi mở hộp một chiếc màn hình mới. Vì tôi chơi rất nhiều game PC, mục tiêu của tôi là tìm được nhiệt độ màu phù hợp nhất cho càng nhiều game càng tốt. Cá nhân tôi thích nhiệt độ màu mát hơn, khoảng 5000K trở lên, vì tôi thường chơi nhiều game thế giới mở (open-world) và RPG. Nhiệt độ màu này thêm một sắc xanh đẹp mắt vào bầu trời, khiến nó trông tự nhiên hơn.
Ví dụ, tôi không thích tông màu vàng đỏ của tựa game Horizon Forbidden West. Với sự trợ giúp của một bản mod và nhiệt độ màu mát hơn, ánh sáng vào ban đêm trong game trông tuyệt đẹp trên nền trời xanh hơn, không còn cảm giác xám xịt nữa.
4. Thiết Lập Tần Số Quét (Refresh Rate) Chính Xác
Một chiếc màn hình mới “xịn sò” với tần số quét vượt quá 60Hz thường sẽ mặc định ở 60Hz cho đến khi bạn tự tay thay đổi nó. Cài đặt tần số quét của màn hình phụ thuộc vào phần cứng của bạn. Ví dụ, nếu bạn sở hữu CPU mạnh mẽ như Intel Core i9 14900K và card đồ họa như RTX Nvidia 4070 Super, việc chạy game ở tốc độ trên 60 FPS là hoàn toàn khả thi. Do đó, hãy điều chỉnh tần số quét của màn hình lên một mức cao hơn để tận hưởng trải nghiệm mượt mà nhất.
Cài đặt Advanced display settings trên Windows 10 với tùy chọn thay đổi tần số quét màn hình
- Trên Windows: Mở Settings > System > Display > Advanced display settings. Trong menu thả xuống dưới mục Refresh rate, hãy thay đổi nó thành một giá trị phù hợp với nhu cầu của bạn. Ngoài ra, nếu bạn là game thủ, việc bật tần số quét thay đổi (Variable Refresh Rate – VRR) sẽ giúp giảm hiện tượng xé hình (screen tearing), tương tự như công nghệ G-Sync của Nvidia và FreeSync của AMD.
- Trên MacOS: Mở Apple menu > System Settings > Displays > Refresh rate. Bạn sẽ thấy tùy chọn “ProMotion”, cho phép tần số quét lên đến 120Hz.
Bạn cũng có thể thay đổi cài đặt hiển thị trên Linux, nhưng trải nghiệm sẽ khác nhau tùy thuộc vào bản phân phối Linux bạn đang sử dụng.
3. Tùy Chỉnh Cài Đặt Tiết Kiệm Năng Lượng
Tôi hoàn toàn ủng hộ việc tiết kiệm năng lượng, nhưng tôi không thích một chiếc màn hình tự động điều chỉnh độ sáng. Như đã đề cập, độ sáng màn hình của tôi được đặt ở một giá trị ổn định, ngay cả khi tôi kéo rèm và để ánh sáng tự nhiên tràn vào phòng. Tôi không cần màn hình phải tự động “sửa sai” quá mức.
Tôi cũng không quan tâm đến các chế độ tiết kiệm năng lượng làm giảm ánh sáng xanh, ví dụ như Chức năng Tiết kiệm Năng lượng Thông minh (Smart Energy Saving Function) của LG. Điều tôi thực sự kích hoạt là hẹn giờ tắt màn hình (sleep timers). Đôi khi tôi khá đãng trí và quên tắt màn hình khi kết thúc một ngày dài. Việc có một bộ hẹn giờ tự động tắt màn hình sau vài phút không hoạt động đã giúp kéo dài đáng kể tuổi thọ cho các màn hình của tôi. Đây cũng là cách tôi tiết kiệm năng lượng hiệu quả hơn, thay vì dựa vào các tính năng như tự động điều chỉnh độ sáng.
2. Điều Chỉnh Độ Phân Giải và Sắp Xếp Đa Màn Hình
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng màn hình của bạn, bạn có thể cần kiểm tra lại độ phân giải. Hầu hết các màn hình mặc định ở độ phân giải cao nhất mà chúng có thể xuất ra, nhưng đó không phải lúc nào cũng là lựa chọn tốt nhất và có thể gây ra các vấn đề về độ phân giải. Nếu bạn là một nhà văn, việc đặt độ phân giải lên 4K không mang lại thêm bất kỳ lợi ích đáng giá nào cho việc đọc hay soạn thảo văn bản. Tuy nhiên, đối với chơi game, nó chắc chắn có giá trị, miễn là bạn có phần cứng đủ mạnh để xử lý lượng pixel tăng thêm.
Phần Display resolution trong cài đặt Display của Windows 10 cho phép điều chỉnh độ phân giải màn hình
- Trên Windows: Mở Settings > System > Display. Cài đặt này nằm dưới mục Display resolution. Với tư cách là người sử dụng nhiều màn hình, tôi cũng luôn đảm bảo các màn hình của mình được sắp xếp đúng cách, bạn có thể tìm thấy cài đặt này ở đầu trang Display.
- Trên MacOS: Mở Apple menu > System Settings > Displays > Arrange. Sau đó, bạn có thể kéo các màn hình đã kết nối đến bất kỳ vị trí sắp xếp nào bạn muốn. Nhấp vào Done khi đã ưng ý.
Hãy đảm bảo cài đặt độ phân giải phù hợp với phần cứng của bạn và cũng thích hợp với cấu hình màn hình bạn đang sử dụng.
1. Kích Hoạt Chế Độ Game (Game Mode)
Vì tôi chơi rất nhiều thể loại game, từ đối kháng đến phiêu lưu, việc kích hoạt Chế độ Game (Game Mode) để giảm độ trễ đầu vào (input lag) là cực kỳ quan trọng. Nếu bạn là một tín đồ của các game bắn súng góc nhìn thứ nhất (FPS), việc giảm độ trễ đầu vào đồng nghĩa với việc các hành động của bạn sẽ được thực hiện nhanh hơn trên màn hình. Ví dụ, chiếc Smart TV Vizio của tôi sẽ tự động phát hiện khi một console được bật và ngay lập tức chuyển sang Chế độ Game.
Chế độ này cũng giúp giảm hiện tượng mờ chuyển động (motion blur). Hiện tượng này vốn đã rất khó chịu trong game, và màn hình có thể làm tăng cường hiệu ứng này thông qua các xử lý hậu kỳ. Chế độ Game sẽ loại bỏ điều đó, nhưng bạn cũng nên cân nhắc tắt (hoặc giảm) mờ chuyển động trong cài đặt game.
Đó là tất cả! Khi đã thay đổi tất cả các cài đặt này trên một chiếc màn hình mới, tôi biết rằng nó đã sẵn sàng cho mọi tác vụ mà tôi muốn thực hiện. Có thể sẽ mất thêm một hoặc hai tuần để tinh chỉnh sâu hơn, nhưng những cài đặt cơ bản này sẽ được tôi giữ nguyên từ màn hình này sang màn hình khác.
Kết luận:
Việc đầu tư thời gian để tinh chỉnh chiếc màn hình mới không chỉ là một sở thích cá nhân mà còn là một bước đi thông minh để nâng cao toàn diện trải nghiệm sử dụng của bạn. Từ việc cân bằng độ sáng và tương phản để bảo vệ đôi mắt, tắt bỏ ánh sáng xanh để màu sắc chân thực hơn, cho đến việc tối ưu hóa tần số quét và kích hoạt Chế độ Game để có lợi thế trong mọi trận đấu, mỗi điều chỉnh nhỏ đều mang lại sự khác biệt lớn. Chiếc màn hình của bạn không chỉ là một công cụ hiển thị đơn thuần, mà còn là cánh cửa đến thế giới giải trí và công việc hàng ngày. Hãy biến nó thành công cụ mạnh mẽ và thoải mái nhất cho riêng bạn.
Bạn có những cài đặt nào khác mà bạn luôn điều chỉnh khi có màn hình mới không? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới, hoặc khám phá thêm các mẹo công nghệ hữu ích khác trên meocongnghe.com!
