Trong thế giới nhiếp ảnh hiện đại, máy ảnh DSLR hay mirrorless vẫn luôn được coi là tiêu chuẩn vàng cho chất lượng hình ảnh vượt trội. Tuy nhiên, khi đối mặt với điều kiện thiếu sáng, tôi thường thấy mình đưa tay tìm đến chiếc smartphone thay vì chiếc máy ảnh chuyên nghiệp. Có điều gì đó trong sự tiện lợi và kết quả mà smartphone mang lại khiến nó trở thành lựa chọn ưu tiên cho việc chụp ảnh thiếu sáng bằng điện thoại hàng ngày.
Với chiếc iPhone 13 làm công cụ nhiếp ảnh di động và Fujifilm X-S10 là máy ảnh mirrorless, tôi đã có nhiều trải nghiệm so sánh thực tế. Mặc dù kết quả có thể thay đổi tùy thuộc vào thiết bị của bạn (ví dụ: máy ảnh full-frame thường vượt trội hơn mirrorless và DSLR trong điều kiện ánh sáng yếu), bài viết này sẽ đi sâu vào 8 lý do khiến smartphone trở thành một công cụ mạnh mẽ đến bất ngờ trong nhiếp ảnh thiếu sáng, đặc biệt phù hợp với nhu cầu chụp ảnh đời thường của đại đa số người dùng Việt Nam.
1. Không Cần Chân Máy (Tripod)
Một trong những rào cản lớn nhất khi chụp ảnh thiếu sáng bằng máy ảnh chuyên nghiệp là sự cần thiết của chân máy (tripod). Mặc dù tôi sở hữu một chiếc tripod cho máy ảnh, nó quá cồng kềnh để mang theo hàng ngày. Tôi chỉ sử dụng nó cho những nhiệm vụ cụ thể, như khi tham gia tour chụp ảnh đêm trong kỳ nghỉ. Nhưng đối với những bức ảnh tự phát, việc phải thiết lập tripod là một sự bất tiện lớn.
Ngược lại, tôi hoàn toàn không cần tripod để chụp ảnh thiếu sáng bằng smartphone. Ngay cả khi cần, một chiếc tripod dành cho điện thoại cũng nhỏ gọn và dễ mang theo hơn rất nhiều so với tripod máy ảnh. Điều này giúp người dùng dễ dàng ghi lại khoảnh khắc mà không phải chuẩn bị cầu kỳ.
Phản chiếu ánh đèn thành phố trên mặt sông vào buổi tối, minh họa khả năng chụp ảnh thiếu sáng mà không cần chân máy.
2. Giảm Thiểu Rung Lắc Ảnh
Chụp ảnh trong điều kiện thiếu sáng thường đi kèm với việc phải tăng tốc độ màn trập chậm để thu đủ ánh sáng. Điều này làm tăng nguy cơ rung lắc ảnh, khiến bức ảnh bị mờ. Đặc biệt trong môi trường lạnh giá, việc giữ vững tay máy càng trở nên khó khăn hơn.
Tuy nhiên, smartphone ngày nay được trang bị công nghệ chống rung điện thoại (thường là chống rung quang học OIS hoặc chống rung điện tử EIS) rất tốt. Nhờ đó, những chuyển động nhỏ của tay gần như không ảnh hưởng đến chất lượng ảnh. Mặc dù vẫn có thể xuất hiện một vài bức ảnh bị mờ, nhưng số lượng này ít hơn đáng kể so với khi sử dụng máy ảnh chuyên nghiệp trong cùng điều kiện.
Cảnh đường phố ban đêm với ánh đèn nhân tạo, thể hiện ảnh chụp thiếu sáng ổn định, ít rung mờ.
3. Ít Cần Hậu Kỳ Chỉnh Sửa
Hầu hết các bức ảnh thiếu sáng chụp bằng smartphone của tôi thường chỉ để chia sẻ với bạn bè và gia đình. Do đó, tôi không muốn dành quá nhiều thời gian cho việc chỉnh sửa. Chiếc điện thoại hiện tại của tôi cho ra kết quả ảnh gốc rất ấn tượng, và tôi hiếm khi cần điều chỉnh gì ngoài việc thêm một bộ lọc hoặc thay đổi độ phơi sáng đôi chút.
Trong khi đó, tôi hiếm khi hài lòng với những bức ảnh thiếu sáng từ máy ảnh mirrorless của mình ngay sau khi chụp. Mặc dù tôi sẵn lòng chỉnh sửa chuyên sâu nếu dùng cho mục đích công việc, nhưng đối với ảnh cá nhân, tôi muốn sự tiện lợi. Không phải chỉnh sửa nhiều giúp tôi có thêm thời gian cho những hoạt động khác, ví dụ như tìm hiểu thêm về nhiếp ảnh di động.
4. Nhanh Chóng và Bắt Khoảnh Khắc
Smartphone dễ mang theo hơn nhiều so với máy ảnh, và cũng dễ tiếp cận hơn khi tôi muốn chụp ảnh. Bất cứ khi nào tôi nhìn thấy một cảnh thiếu sáng thú vị, tôi chỉ cần lấy điện thoại ra và chụp. Với máy ảnh, tôi sẽ phải lấy ra khỏi túi, bật nguồn, thay đổi cài đặt và sau đó mới chụp được.
Đến lúc đó, khoảnh khắc tôi muốn ghi lại có thể đã trôi qua. Ví dụ, khi tôi đến Iceland vào mùa đông năm 2024, tôi ngẫu nhiên nhìn lên và thấy Cực quang. Hiện tượng này đến và đi rất nhanh, và tôi sẽ không thể chụp được nếu còn bận thiết lập máy ảnh. Sự tiện lợi của điện thoại giúp bắt trọn những khoảnh khắc quý giá một cách tức thì.
Hình ảnh Cực quang phương Bắc huyền ảo chụp bằng điện thoại, cho thấy khả năng ghi lại khoảnh khắc nhanh chóng.
Cận cảnh Cực quang rực rỡ được ghi lại bằng iPhone, minh chứng cho sự tiện lợi khi chụp ảnh đêm bằng smartphone.
5. Không Lo Về ISO
ISO là một trong những cài đặt quan trọng nhất trong nhiếp ảnh đêm, và tôi thường đặt ISO khoảng 1.000 khi chụp cầm tay với máy ảnh. Tuy nhiên, việc điều chỉnh này mất thời gian. Mỗi khi thay đổi ISO, tôi phải kiểm tra xem tốc độ màn trập có đủ chậm để chụp ảnh mà không bị mờ hay không. Tôi có thể dùng tripod để giải quyết vấn đề này, nhưng việc thiết lập lại quá phức tạp cho những bức ảnh hàng ngày.
Mặc dù một số ứng dụng camera trên smartphone cho phép bạn thay đổi ISO (và tôi đã từng cần làm vậy với các iPhone đời cũ), nhưng với thiết bị hiện tại, tôi chưa bao giờ cần đến. Thay vào đó, tôi chỉ cần hướng điện thoại vào cảnh và chụp ảnh. Điện thoại sẽ tự động tối ưu hóa cài đặt ISO để mang lại kết quả tốt nhất.
Bức ảnh bầu trời đêm và đường chân trời thành phố, minh họa việc smartphone tự động xử lý ISO cho ảnh thiếu sáng.
6. Ảnh Ít Nhiễu Hạt Hơn
Thật không may, những bức ảnh thiếu sáng của tôi từ máy Fujifilm thường có rất nhiều nhiễu hạt (grain) vì tôi phải tăng ISO. Tôi có thể loại bỏ nhiễu hạt ảnh bằng các tính năng AI trong Lightroom, nhưng tôi không muốn sử dụng công cụ này cho những bức ảnh cá nhân. Mặc dù câu chuyện của bức ảnh quan trọng hơn những khuyết điểm nhỏ, nhưng tôi vẫn muốn những bức ảnh của mình không bị nhiễu hạt trừ khi tôi cố ý tạo hiệu ứng kiểu phim.
Mặc dù tôi đã gặp vấn đề với nhiễu hạt trên các iPhone trước đây, thiết bị hiện tại của tôi hiếm khi gặp phải những vấn đề như vậy. Đôi khi, tôi thậm chí còn phải tăng độ sắc nét vì ảnh quá “phẳng”. Nhưng ngay cả khi cần, việc khắc phục vấn đề này cũng nhanh hơn nhiều so với việc loại bỏ nhiễu hạt.
7. Cài Đặt Chụp Thiếu Sáng Tối Ưu Hơn
Tôi không thể phủ nhận rằng ảnh từ máy Fujifilm của tôi gần như luôn đẹp hơn ảnh smartphone tương đương sau khi chỉnh sửa chuyên sâu. Tuy nhiên, smartphone thường làm cho cảnh chụp thiếu sáng trông đẹp hơn ngay từ khi chụp – lý tưởng cho những bức ảnh thông thường. Ví dụ, khi tôi nhìn thấy Cực quang ở Iceland, chúng trông đẹp hơn trên điện thoại của tôi so với ngoài đời thực. Điện thoại của tôi cũng rất xuất sắc trong việc kiểm soát độ sáng để ghi lại chúng.
Cảnh tượng Cực quang lung linh trong khung cảnh thành phố, cho thấy smartphone tối ưu cài đặt chụp đêm tốt hơn.
Hình ảnh Cực quang rực rỡ vào ban đêm, minh họa khả năng xử lý ánh sáng thông minh của smartphone trong điều kiện thiếu sáng.
Mặc dù cải thiện cảnh vật, những bức ảnh của tôi vẫn trông rất chân thực. Vì tôi không thích ảnh của mình trông giả tạo, đây là một điểm cộng lớn. Điều này cũng giúp dễ dàng chứng minh rằng tôi không sử dụng AI để tạo ra những bức ảnh này.
8. Sức Mạnh Của Chế Độ Ban Đêm (Night Mode)
Tôi đã rất bất ngờ khi chuyển từ iPhone 8 Plus sang iPhone 13, đặc biệt là về chất lượng ảnh. Những bức ảnh thiếu sáng với iPhone 8 Plus gần như luôn vô vọng, quá nhiều nhiễu hạt hoặc quá mờ. Kể từ khi sở hữu iPhone 13 hơn hai năm rưỡi, tôi chưa gặp phải vấn đề này, và một phần lớn là nhờ vào tính năng Chế độ Ban Đêm (Night Mode) của nó.
Công viên giải trí về đêm sáng rực ánh đèn, thể hiện hiệu quả của chế độ Night Mode trên smartphone khi chụp thiếu sáng.
Chế độ Ban Đêm bổ sung nhiều chi tiết hơn cho những bức ảnh chụp đêm và thiếu sáng, đồng thời thiết bị cũng tự động điều chỉnh độ phơi sáng phù hợp. Hơn nữa, điện thoại còn điều chỉnh tốc độ màn trập chính xác hơn. So với việc phải giữ máy cố định hai hoặc ba giây với máy ảnh chuyên nghiệp, độ rung gần như không tồn tại trên smartphone.
Kết Luận
Mặc dù tôi rất yêu thích chiếc máy ảnh mirrorless của mình, nhưng tôi vẫn ưa chuộng việc chụp ảnh thiếu sáng bằng smartphone hơn rất nhiều. Với những cải tiến vượt bậc về công nghệ, đặc biệt là Chế độ Ban Đêm, điện thoại thông minh ngày nay giúp người dùng dễ dàng có được những bức ảnh chất lượng cao mà không cần đến các thiết bị phức tạp hay quá trình hậu kỳ tốn thời gian. Sự tiện lợi, khả năng chống rung hiệu quả, và chất lượng ảnh tốt ngay từ khi chụp đã khẳng định vị thế của smartphone là công cụ nhiếp ảnh di động không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của chúng ta.
Bạn có những mẹo hay trải nghiệm nào khi chụp ảnh thiếu sáng bằng smartphone không? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn ở phần bình luận bên dưới, hoặc ghé thăm meocongnghe.com để tìm hiểu thêm các bài viết hữu ích về nhiếp ảnh di động và công nghệ!
